رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار: بازار کار، درآمد، آینده شغلی، دانشگاه های برتر

همانطور که میدانید روز 7 آوریل از طرف سازمان بهداشت جهانی، به نام روز بهداشت نام گذاری شده است. رشته مهندسی بهداشت حرفه ای یا مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار، که معمولاً از آن به عنوان سلامتی و ایمنی، بهداشت و ایمنی شغلی، بهداشت شغلی یا ایمنی شغلی نیز یاد می شود، در کل یک رشته چند رشته ای است که با ایمنی ، سلامتی و رفاه افراد در کار سرو کار دارد.

رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در ایران جایگاه خوبی دارد. بیشتر داوطلبان کنکور تجربی، قبول شدن در رشته های تجربی را سد بزرگی برای خودشان تلقی می کنند، اما اگر بیشتر به بررسی به دیگر شاخه های رشته تجربی به جزء رشته پزشکی، رشته داروسازی، رشته فیزیوتراپی، رشته مامایی، رشته پرستاری و …. که معروف هستند، بپردازید متوجه می شوید برای قبول شدن راحت تر در زیرشاخه های تجربی با رتبه کنکور متوسط رشته های مانند رشته مهندسی بهداشت محیط، رشته بهداشت عمومی، بهداشت حرفه ای و … وجود دارند.

ماهیت رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار

بهداشت و ایمنی شغلی به مسائل بهداشتی، ایمنی و رفاهی در محیط کار مربوط می شود. این رشته، شامل استانداردها و برنامه هایی است که با هدف بهتر کردن محیط کار برای کارگران ، به همراه همکاران ، اعضای خانواده ، مشتریان و سایر ذینفعان انجام می شود. بهبود استانداردهای بهداشت و ایمنی کار یک شرکت باعث تضمین تجارت خوب ، تصویر بهتر برند و روحیه بالاتر کارکنان می شود.

مهندسان رشته بهداشت و ایمنی کار در معرض خطراتی در محل کار مانند مواد شیمیایی، خطرات فیزیکی، عوامل بیولوژیکی، پیامد روانی، مسائل ارگونومیک، حوادث هستند.

بهداشت حرفه ای با کلیه جنبه های بهداشت و ایمنی در محیط کار سرو کار دارد و تمرکز جدی در پیشگیری اولیه از خطرات دارد. سلامت کارگران دارای چندین عامل تعیین کننده است از جمله عوامل خطر در محیط کار منجر به سرطان، تصادفات، بیماری های اسکلتی عضلانی، بیماری های تنفسی، کاهش شنوایی، بیماری های گردش خون، اختلالات مرتبط با استرس و بیماری های واگیر و سایر موارد.

بیشتر متخصصان بهداشت و ایمنی شغلی تمام وقت کار می کنند. برخی از متخصصان ممکن است آخر هفته را در مواقع اضطراری کار کنند.

توانایی های موردنیاز برای ورود به رشته مهندسی بهداشت حرفه ای

رشته بهداشت حرفه ای و ایمنی کار همانطور که گفته شد، حرفه بسیار سخت و با مسئولیت کاری زیاد است. مهندسان بهداشت و ایمنی کار به دلیل کار در محیط ها با پرسنل زیاد، باید دقت زیادی نسبت به مسائل داشته باشند تا کارکنان دچار آسیب نشوند. از دیگر توانایی هایی که یک مهندسی بهداشت حرفه ای باید داشته باشد میتوان به مهارت های ارتباطی خوب، قدرت و استقامت بدنی مناسب، قدرت تصمیم گیری درست، دقت و توجه زیاد به جزئیات، آشنایی با قوانین و مباحث بهداشت حرفه ای، توانایی آموزش موارد بهداشتی و ایمنی به کارکنان اشاره کرد.

بهداشت حرفه ای و ایمنی کار

معرفی دروس رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در مقطع کارشناسی

دروس عمومی

مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، اخلاق اسلامی، زبان عمومی، تاریخ وتمدن اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی، انقلاب اسلامی، تربیت بدنی 1 و2.

دروس پایه

مکانیک جامدات، آمار حیاتی، کمک های اولیه، فیزیک اختصاصی 1 و 2، برنامه نویسی کامپیوتر، شیمی عمومی(معدنی ـ آلی)، نقشه کشی صنعتی، بیوشیمی و اصول تغذیه، مدیریت صنعتی، شیمی تجزیه، روانشناسی صنعتی و ارتقاء سلامت، ریاضیات عمومی 1 و 2، مکانیک سیالات، فیزیولوژی و کالبد شناسی، آشنایی با صنایع و شناخت فنون صنعتی.

دروس اختصاصی

روشنایی در محیط کار، ایمنی در محیط کار 3، صدا و ارتعاش در محیط کار، ارزیابی و مدیریت ریسک، تنش های حرارتی در محیط کار، مهندسی فاکتورهای انسانی 1 و 2، بهداشت پرتوها، سم شناسی شغلی، دینامیک گازها و آئروسل، زبان تخصصی، مبانی نمونه برداری از آلاینده های هوا، مبانی کنترل آلودگی هوا، تجزیه و ارزشیابی نمونه های هوا، بیماری های شغلی، سیستم های مدیریت یکپارچه، طراحی تهویه صنعتی، اپیدمیولوژی بیماریهای شغلی، ایمنی در محیط کار 1و2، کلیات محیط زیست.

دروس کارآموزی

• کارآموزی در عرصه 1 و 2

رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در مقطع کارشناسی ارشد

بر اساس انتشار دفترچه کنکور ارشد بهداشت حرفه ای 99-1400، دانشجویان این رشته برای مقطع ارشد علاوه بر شرکت در خود ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای در آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت، ارگونومی، آموزش پزشکی، اکولوژی انسانی، فیزیولوژی، سم شناسی محیط، مهندسی بهداشت محیط، سم شناسی پزشکی، رفاه اجتماعی، مدیریت سلامت ایمنی و محیط زیست، تاریخ علوم پزشکی، پدافند غیرعامل در نظام سلامت، برنامه ریزی یادگیری الکترونیکی در علوم پزشکی ها برای مقطع ارشد ادامه تحصیل داشته باشند. برای کسب از اطلاعات بیشتر درباره مقطع ارشد این رشته می توانید مطلب “ارشد مهندسی بهداشت حرفه ای: بازارکار و درآمد” را درسایت فسفر مطالعه کنید.

رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در مقطع دکترا

دانشجویان این رشته برای مقطع دکترا می توانند در رشته های ارگونومی، بهداشت حرفه‌ ای، سیاست‌ گذاری سلامت، نانو فناوری پزشکی، انفورماتیک پزشکی ، سلامت در بلایا و فوریت‌ ها ، سلامت و رفاه اجتماعی ،اپیدمیولوژی، مددکاری اجتماعی، گفتار درمانی (مجاز برای تمامی رشته‌ های ارشد به شرط داشتن کارشناسی گفتار درمانی) تحصیل کنند.

وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در مقاطع بالاتر

امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا در حال حاظر در ایران وجود دارد.

بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در ایران

با وجود نبودن طرفدار زیاد برای این رشته در مقابل رشته های داروسازی، مامایی، دندان پزشکی، شرایط کاری خوبی وجود دارد. هر محیط کاری اعم از شرکت های تولیدی کوچک تا کارخانه ها نیاز به امنیت شغلی برای پرسنل خود دارد، زیرا پیشگیری بهتر از درمان است.

وظایف مهندسان بهدشت حرفه ای و ایمنی کار

متخصصان بهداشت و ایمنی شغلی موارد مختلفی از محیط کار و مراحل کار را تحلیل می کنند. متخصصان برای رعایت مقررات مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست، در محل های کار نظارت دارند. آنها همچنین برنامه هایی را برای جلوگیری از بیماری یا آسیب دیدگی به کارگران و آسیب رساندن به محیط زیست طراحی می کنند.

مهندسین بهداشت و ایمنی حرفه ای به طور معمول موارد زیر را انجام می دهند:

• خطرات موجود در محل کار را شناسایی می کنند.
• نمونه هایی از مواد بالقوه سمی را برای تجزیه و تحلیل جمع آوری می کنند.
• در محیط کار، تجهیزات و روش های مربوط به رعایت استانداردها و مقررات بهداشتی و ایمنی شرکت ها و دولت ها بررسی و ارزیابی می کنند.
• طراحی و اجرای فرایندها و رویه های محل کار که به محافظت از کارگران در برابر شرایط خطرناک کار منجر می شود.
• حوادث و حوادث را برای شناسایی علل آنها و تعیین چگونگی پیشگیری از بروز آنها در آینده بررسی می کند.
• آموزش انواع موضوعات مختلف مانند آمادگی اضطراری
• بررسی شرایطی مانند روشنایی، تجهیزات، تهویه و سایر شرایط و مواد موجود در محیط کار، تا کارکنان عملکرد بهتری داشته باشند.
• متخصصان با کاهش و خرابی تجهیزات به دنبال افزایش بهره وری کارگران هستند. آنها همچنین با کاهش حق بیمه و پرداخت غرامت کارگران و جلوگیری از جریمه های دولت به دنبال صرفه جویی در هزینه هستند.
• متخصصان برنامه های ایمنی و آموزشی کارکنان را تهیه و اجرا می کنند. این برنامه ها موضوعات مختلفی از جمله نحوه استفاده صحیح از تجهیزات ایمنی و نحوه پاسخگویی در مواقع اضطراری را پوشش می دهد.
• علاوه بر محافظت از کارگران، متخصصان همچنین با بازرسی از اماکن کار در معرض خطرهای شیمیایی، جسمی، رادیولوژی و بیولوژیکی برای جلوگیری از آسیب رساندن به اموال، محیط زیست و عموم مردم تلاش می کنند.
• متخصصانی که برای دولت کار می کنند، بازرسی های ایمنی را انجام می دهند و می توانند جریمه هایی را تعیین کنند.
• متخصصان بهداشت و ایمنی شغلی با مهندسین و پزشکان کار می کنند تا شرایط یا تجهیزات بالقوه خطرناک را کنترل یا رفع کنند. آنها همچنین برای جمع آوری و تجزیه و تحلیل داده ها در محل کار از نزدیک با تکنسین های بهداشت و ایمنی شغلی همکاری می کنند.

بازار کار بهداشت حرفه ای

درآمد و حقوق رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار در ایران

میزان حقوق دریافتی این افراد با توجه به خصوصی یا دولتی بودن محیط کار، سابقه کاری تعیین می شود. میانگین حقوق ماهیانه این افراد با سابقه کاری معمولی 4 میلیون تومان است.

دانشگاه های برتر رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در ایران

از بهترین دانشگاه های رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار می توان به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و دیگر دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور اشاره کرد.

• دانشگاه علوم پزشکی بقیه اله(عج) – تهران
• دانشگاه علوم پزشکی قم
• دانشگاه علوم پزشکی البرز – کرج
• دانشگاه علوم پزشکی قزوین
• دانشگاه علوم پزشکی کاشان
• دانشگاه علوم پزشکی مشهد
• دانشگاه علوم پزشکی اصفهان
• دانشگاه علوم پزشکی یزد
• دانشگاه علوم پزشکی شیراز
• دانشگاه علوم پزشکی ارومیه
• دانشگاه علوم پزشکی تبریز
• دانشگاه علوم پزشکی زنجان
• دانشگاه علوم پزشکی همدان
• دانشگاه علوم پزشکی گیلان – رشت
• دانشگاه علوم پزشکی مازندران – ساری
• دانشگاه علوم پزشکی سمنان (محل تحصیل دانشکده بهداشت دامغان)
• دانشگاه علوم پزشکی کرمان
• دانشگاه علوم پزشکی سبزوار
• دانشگاه علوم پزشکی شاهرود
• دانشکده علوم پزشکی نیشابور
• دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی – بجنورد
• دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور – اهواز
• دانشگاه علوم پزشکی بندر عباس
• دانشگاه علوم پزشکی اردبیل
• دانشگاه علوم پزشکی ایلام
• دانشگاه علوم پزشکی بم
• دانشگاه علوم پزشکی زاهدان
• دانشگاه علوم پزشکی زابل
• دانشگاه علوم پزشکی اراک
• دانشگاه علوم پزشکی بیرجند
• دانشگاه علوم پزشکی کردستان – سنندج
• دانشگاه علوم پزشکی گناباد
• دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه
• دانشگاه علوم پزشکی لرستان – خرم آباد
• دانشگاه علوم پزشکی بم

کارنامه قبولی رشته  مهندسی بهداشت حرفه ای 99 – 1400 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری

کارنامه قبولی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای و ایمنی کار – دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی

بازارکار وآینده شغلی رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در دنیا

حرفه بهداشت و ایمنی امروزه بیش از هر زمان دیگری محبوب شده است.  افراد بیشتری وارد این رشته می شوند تا نه تنها از یک زندگی طولانی و راضی کننده لذت ببرند بلکه اطمینان حاصل کنند که در پایان کار طولانی یک روز، مردم به خانه سالم و سالم می رسند. سلامت و ایمنی محل کار فقط مربوط به صنایع پرخطر مانند ساخت و ساز یا نفت و گاز نیست، بلکه بر تمام مناطق محل کار و مشاغل تأثیر می گذارد. مهندسان بهداشت و ایمنی معمولاً در ادارات کار می کنند. طبق پیش بین ها میزان اشتغال این افراد تا 10 سال آینده 4 درصد رشد می کند، که این سرعت رشد نسبت به سایر مشاغل میانگین به حساب می آید. 

درآمد و حقوق رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در دنیا

کار افراد شاغل در حوزه سلامتی اینقدر با ارزش است که از لحاظ اخلاقی درست نیست حقوقی برای آن در نظر بگیریم.  در جدول زیر به معرفی ایالات با بالاترین حقوق برای مهندسان بهداشت حرفه ای پرداخته ایم.

دانشگاه های برتر رشته مهندسی بهداشت حرفه ای در دنیا

• دانشگاه هوستون
• دانشگاه آلابامای شمالی
• دانشگاه ایالتی گرند ولی
• دانشگاه ایالتی یوتا
• دانشگاه جان هاپکینز
• دانشگاه تگزاس در تایلر
• دانشگاه اوهایو
• دانشگاه اسکلیپ راک پنسیلوانیا
• دانشگاه شرقی کنتاکی
• دانشگاه ویسکانسین – وایت واتر
• دانشگاه میلرسویل پنسیلوانیا 
• دانشگاه میسوری مرکزی
• دانشگاه اوکلند
• دانشگاه پوردو
• دانشگاه مارشال
• دانشگاه مونتانا