رشتههای مهندسی در ایران و علیالخصوص برای کنکوریها همیشه مورد توجه بسیار ویژهای بوده است. در این بین ، رشتههای مهندسی برق یا مهندسی عمران جزء رشتههای پرطرفدار محسوب میشوند اما در این بین رشتههای دیگری نیز هستند که گرچه با اقبال کمی در ایران مواجهند اما در خارج از ایران بازار کار بسیار پرطرفداری دارند. یکی از این رشتهها، مهندسی ایمنی و بازرسی فنی است.
آیا رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی بازار کار دارد؟
مهندسی ایمنی یک رشته مهندسی است که اطمینان می دهد، سیستمهای مهندسی سطح ایمنی قابل قبولی را ارائه می دهند. مهندسی ایمنی اطمینان می دهد که یک سیستم حیاتی همانطور که لازم است رفتار می کند. مهندسی ایمنی یک رشته مهندسی است که به پیشگیری از تصادف، کاهش خطرات ناشی از خطای انسانی و به دست آوردن مزایای ایمنی از سیستم ها و طرح های مهندسی می پردازد. برای وارد شدن به رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی نیاز است جزء زیر گروه ریاضی و فیزیک باشید.
ماهیت رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی
امروزه با گسترش صنایع مختلف و مکانیزه شدن رعایت استاندارد ها و ایمنی بسیار حائز اهمیت است و اگر استانداردها مشخص باشند همه موظف می شوند طبق آن اصول عمل کنند. این رشته را می توان تقریبا از زیر شاخه های مهندسی صنایع به حساب آورد. هدف از رشته مهندسی ایمنی کنترل خطر، کاهش یا از بین بردن کامل آن است. این کار با مهندسی صنایع و مهندسی سیستم همراه است و در ساخت ، کارهای عمومی و طراحی محصولات کاربرد دارد تا ایمنی به عنوان بخشی جدایی ناپذیر از عملیات تبدیل شود.
مهندس ایمنی سعی می کند که میزان نارسایی ها را کاهش دهد. در واقع وظیفه ی یک مهندس ایمنی از ابتدای پروژه شروع می شود تا مراحل طراحی تا توسعه محصول را کنترل کند. مهندسان ایمنی از نمونه های اولیه، مدل های رایانه ای برای ارزیابی خطرات استفاده می کنند.
صنعت نفت و پتروشیمی از مهمترین صنایع کشور به حساب می آیند که در این صنعت از ماشین آلات و تجهیزات زیادی استفاده می شود به همین خاطر حضور مهندسین ایمنی امری ضروری در این صنعت است.
توانایی های لازم برای ورود به رشته مهندسی ایمنی بازرسی فنی
طبق گزارش های به دست آمده، در محیط های کاری عوامل مخاطره آمیز زیادی وجود دارد و هر ساله موجب آسیب های انسانی و مالی زیادی می شود که با وجود مهندس ایمنی و بارزسی فنی خبره در این محیط ها می توان از بروز این خطرات جلوگیری کرد.
یک مهندس ایمنی باید نسبت به مسائل موجود در محیط حساس باشد و سریعا مشکلات را شناسایی کند تا در اسرع وقت حل کند. وظیفه مهندس ایمنی علاوه بر شناسایی مسائل این است که بتواند با استفاده از اطلاعات محیطی به همراه استدلال شخصی خود، مقررات و استانداردهای متناسب با آن محیط کاری فراهم کند و روزانه اطلاعات خود را به روز کند تا توانایی تحلیل و ارزیابی اطلاعات را برای تصمیم گیری داشته باشد.
از جمله حقوق کارکنان در یک محیط، میتوان به امن بودن آن محیط اشاره کرد که مهندس ایمنی وظیفه دارد تا با پوشاندن تجهیزات صنعتی و ابزارآلات الکتریکی به همراه وضع استانداردهای لازم برای نیروهای انسانی، محیطی امن را برای کارکنان فراهم کند.
از دیگر مهارت های فارغ التحصیل ایمنی می توان به طراحی سیستم های اعلام حریق، طراحی سیستم های جلوگیری از آلودگی آب وهوا در محیط های صنعتی و … می باشد.
اگر به طور خلاصه بخواهیم به خصوصیات یک مهندس ایمنی می توان به توانایی مدیریت بحران، علاقه مند به انجام کارهای روتین و از قبل تنظیم شده، علاقه مند به کشف مسائل و حل آن، داشتن دقت و تمرکز زیاد، توانایی انجام کارهای فنی، قدرت به خاطر سپردن اطلاعات تجهیزات اشاره کرد.
مباحثی که دانشجویان رشته مهندسی و بازرسی فنی در طی تحصیل روی آن تسلط پیدا کنند عبارت اند از:
• استانداردها و كدهاي طراحي
• بازرسي فني و بازرسي برق
• اصول ساختماني و مهندسي و ساخت در صنايع پتروشيمي
• حفاظت صنعتی، ایمنی بالابرها، تحقیق در عملیات، ترمودینامیک و انتقال حرارت، عوامل فیزیکی محیط کار، اصول مدیریت ایمنی، ارزیابی کار و زمان و طرح ریزی واحد های صنعتی اشاره کرد. تعيين مشخصات فني دستگاهها و ماشينآلات پتروشيمي
• كاربرد وسايل كنترل و ماشينهاي دوار مكانيكي و برق در واحدهاي صنايع پتروشيمي و پليمر
• انتخاب آلياژهاي فلزي و غيرفلزي و مواد صنعتــي كه بايد از آنها در ساخت دستگاهها، ماشينآلات، لولهها و … استفاده شـــود.
معرفی دروس رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در مقطع کارشناسی
دروس عمومی در مقطع کارشناسی
مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، دروس اخلاق اسلامی، تاریخ وتمدن اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی، زبان عمومی، تربیت بدنی 1 و 2، دروس انقلاب اسلامی.
دروس پایه در مقطع کارشناسی
ریاضی عمومی 1و2، ریاضی مهندسی، معادلات دیفراسیل، فیزیک 1و2، آزمایشگاه شیمی عمومی، آزمایشگاه فیزیک 1و2، برنامه نویسی کامپیوتر، کارگاه ماشین ابزار و جوشکاری، شیمی عمومی 1و2، شیمی آلی و آزمایشگاه، شیمی تجزیه و آزمایشگاه.
دروس اصلی در مقطع کارشناسی
مبانی مهندسی برق 1و2، آزمایشگاه مبانی مهندسی برق، نقشه کشی صنعتی، بررسی سیستم های قدرت و حفاظت، ترمودینامیک، مقاومت مصالح، استاتیک، مکانیک سیالات و آزمایشگاه، آشنایی با محاسبات ظروف و لوله های تحت فشار، انتقال حرارت و آزمایشگاه، خواص مواد، موازنه انرژی و مواد، کنترل فرآیندها، شیمی فیزیک، انتقال جرم، عملیات واحد صنعتی و آزمایشگاه، روش های اندازه گیری کمیت های مهندسی، خوردگی در صنایع.
دروس تخصصی در مقطع کارشناسی
اصول حفاظت محیط زیست، ایمنی در صنایع، روش های پیشگیری از خوردگی، تکنولوژی فرآیندهای پتروشیمی، الکتروشیمی و آزمایشگاه، متالورژی فیزیکی و آزمایشگاه، شناخت دستگاه ها و ماشین آلات صنعتی، آزمایشگاه خوردگی و حفاظت، متالورژی جوشکاری و عملیات حرارتی، متالورژی مکانیکی و آزمایشگاه، تست های غیرمخرب و آزمایشگاه.
دروس اختیاری در مقطع کارشناسی
سینتیک و طراحی راکتور، شیمی نفت، اقتصاد و طرح مهندسی، تصفیه آب های صنعتی، مدیریت خوردگی و استاندارد، آنالیز متالورژی شکست، زبان تخصصی، مدیریت صنعتی 1و 2.
دروس کارگاهی، کارآموزی و پروژه در مقطع کارشناسی
- کارآموزی 1 و 2
- پروژه
معرفی گرایش های رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی
این رشته در هیچ کدام از مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا دارای گرایش خاصی نیست و با همین عنوان “مهندسی ایمنی و بازرسی فنی” در دانشگاه ها ارائه می شود.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در این رشته در ایران تا مقطع دکترا وجود دارد.
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در ایران
یک مهندس بهداشت و ایمنی به طور کلی به بررسی تجهیزات جدیدی را که ممکن است به زودی از کارگران استفاده کنند می پردازد و اطمینان می دهد که محیط کار برای پرسنل امن است. همچنین می توانند تأسیساتی را برای شرایط خطرناک مورد بازرسی قرار دهند. بر اساس گزارشات، آنها اقدامات ایمنی اضافی و پیشرفت فرآیند را توصیه می کنند . به عنوان مثال، آنها ممکن است دستگاه ایمنی جدیدی را روی دستگاه اضافه کنند، یا نیروی کار را در مورد استفاده صحیح از وسایل ایمنی آموزش دهند، و سیاست های جدید ایمنی و بهداشتی را به کار گیرند . در صورت بروز حادثه ناشی از کار، یک مهندس بهداشت و ایمنی گزارش ها را مرور می کند و حتی ممکن است تحقیقات دیگری (مانند مصاحبه) برای کاهش یا از بین بردن مجدد حادثه انجام دهد.
میزان ضریب ایمنی در کشورهای توسعه یافته باید بر اساس استاندارد های جهانی باشد. هر چه ضریب ایمنی بیشتر باشد کیفت تولید نیز افزایش می یابد. فارغ التحصیلان این رشته به شرط داشتن دانش کافی، تخصص می توانند در حوزه های مختلف مشغول به کار شوند.
وظایف مهندسان ایمنی و بازرسی فنی
- تعیین خطرات احتمالی و ارزیابی شرایط ایجاد خطر و تهدید برای پرسنل و تجهیزات
- بررسی روش های کنترل خطرات
- ارزیابی برنامه های کنترلی
- پیاده سازی سیستم های مدیریتی
فرصت های شغلی برای رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی
مهندسان ایمنی با توجه به علاق و تخصص خود می توانند دروزرات نیرو، شرکت های پتروشیمی، شرکت های پخش فرآورده های نفتی، پالایشگاه های نفت و گاز و مراکز صنعتی مانند مترو، هواپیمایی، ذوب آهن، آلمینیوم سازی و شرکت های خودرو سازی مشغول به کار شوند.
حقوق و درآمد مهندس ایمنی و بازرسی فنی در ایران
میزان درآمد این مهندسین با توجه به تخصص و اینکه در محیط خصوصی یا دولتی کار کنند متفاوت است. میزان دریافتی مهندسان ایمنی به طور میانگین بین بازه 2 میلیون تا 6 میلیون متغیر است.
دانشگاه های برتر رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در ایران
- دانشگاه صنعت نفت
- دانشگاه هرمزگان
- مرکز آموزش عالی لامرد
کارنامه قبولی رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی 99 –1400 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری
کارنامه قبولی رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی- دانشگاه صنعت نفت
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در دنیا
مهندسی ایمنی در جلوگیری از حوادث نقش بسیار زیادی دارند. این مهندسین با کاهش فرصت های خطای انسانی در محیط ها سبب بهبود ایمنی در پروژه ها بر اساس اصول ایمنی می شود. گزینه های شغلی زیادی برای متخصصان مهندسی ایمنی وجود دارد که تمرکز اصلی آنها محافظت از کارگران، عموم مردم و محیط در برابر آسیب و بیماری است. در عصر امروز با پیشرفت های سریع تکنولوژیکی و علمی ، این رشته به یک زمینه شغلی چالش برانگیز و با ارزش تبدیل شده است. طبق پیش بینی های دفتر آمار کار، مشاغل این حوزه تا سال 2026 بیش از 10 درصد رشد دارد.
درآمد و حقوق رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در دنیا
از اول دسامبر سال 2020 ، متوسط حقوق سالانه مهندس ایمنی در ایالات متحده 85538 دلار در سال است. در جدول زیر 5 شغل برتر این حرفه همراه با میزان پرداختی آنها در ایالات متحده آورده شده است. برای مشاهده حقوق این مهندسین در کشور دلخواه می توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
عنوان شغل | حقوق سالانه |
مهندس ایمنی فنی | 161،861 دلار |
ایمنی جهانی | 138،798 دلار |
مهندس ارشد ایمنی فرآیند | 112376 دلار |
مهندس ایمنی فرآیند | 112356 دلار |
ایمنی عملکردی | 110،067 دلار |
دانشگاه های برتر رشته مهندسی ایمنی و بازرسی فنی در دنیا
- موسسه فناوری ماساچوست ( راهنمای کامل اپلای در مؤسسه فناوری ماساچوست )
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه کمبریج
- موسسه فناوری فدرال سوئیس
دیدگاهتان را بنویسید