رشته مهندسی برق : بازار کار، درآمد، آینده شغلی، دانشگاه های برتر

مهندسی برق از گذشته تا به امروز از مشاغل مهم در صنعت به حساب می آمد. بیشتر داوطلبان کنکور ریاضی به این امید درس می خوانند که در درجه اول رشته مهندسی برق قبول شوند آن هم در دانشگاه های معروف در تهران.

معمولا کسانی که رشته مهندسی برق قبول می شوند از دید هم سالان خود یک نخبه به حساب می آیند زیرا فرد باید زمینه خوبی در دروس محاسباتی داشته باشد. در این مطلب از سایت فسفر قصد داریم به معرفی رشته مهندسی برق، گرایش های آن، بازارکار، آینده شغلی و …. بپردازیم.

ماهیت رشته مهندسی برق

مهندسی برق یک رشته مهندسی است که به طراحی و بکارگیری تجهیزات، دستگاه ها و سیستم هایی که از برق، الکترونیک و الکترومغناطیس استفاده می کنند، می پردازد . مهندسی برق امروزه با بسیاری از رشته های مهندسی همپوشانی دارد و تعداد بسیار زیادی از تخصص ها شامل مهندسی سخت افزار، الکترونیک قدرت، الکترومغناطیس و امواج، مهندسی مایکروویو، نانوتکنولوژی، الکتروشیمی، انرژی های تجدید پذیر، مکاترونیک و علم مواد الکتریکی را در بر می گیرند. درواقع با این تعرف می توان گفت این رشته ترکیبی از رشته های مهندسی است.

مهندس برق کسی است که سیستم های الکتریکی جدیدی را طراحی و توسعه می دهد، مشکلات را حل می کند و تجهیزات آزمایش را می کند. آنها فیزیک و ریاضیات برق، الکترومغناطیس و الکترونیک را در هر دو سیستم در مقیاس بزرگ و کوچک برای پردازش اطلاعات و انتقال انرژی مطالعه و استفاده می کنند.

معرفی رشته مهندسی برق

توانایی هایی موردنیاز برای ورود به رشته مهندسی برق

همان طور که گفتیم این رشته در در بسیاری صنایع کاربرد دارد. یک رشته کاملا عملی به حساب می آید. به دلیل گسترده بودن این رشته در صنایع مختلف از تئوری های مدار گرفته تا مدیریت یک پروژه، ابزارهای کاری مختلفی وجود دارد.

یک دانشجوی مهندسی برق باید روحیه کار کردن با هر نوع تجهیزات از یک ولت متر تا تجهیزات آنالانیز کننده را برای طراحی های پیشرفته و نرم افزاری داشته باشد.

علاوه بر داشتن پایه قوی در ریاضیات و مفاهیم فیزیک مانند دیگر رشته های مهندسی و علاقه به کار با وسایل برقی، یک مهندس برق باید دارای روحیه تحلیل گری و ذهنی خلاق باشد تا از پس مسئولیت های کاری بر بیاید.

اگر دانشجویان رشته برق فقط روی مباحث تئوری و ریاضیات اکتفا کنند مطمئن باشند بعد از فارغ التحصیلی به دلیل نداشتن مهارت کافی در کار عملی جذب بازار کار نمی شوند.

 کاربردهای رشته برق

• رایانه ، تبلت یا تلفن هوشمندی که اخیراً خریداری کرده اید شاهکار طراحی مهندسی برق است.
• روبات ها از سنسورها ، محرک ها ، ریزپردازنده ها و سیستم های پیچیده کنترل بازخورد تشکیل شده اند که توسط مهندسین برق طراحی شده اند!
• پروژه های فضایی – ارتباطات فضایی عمیق ، سیستم های کنترل قوی ، GPS زمینی فوق العاده برای ناوبری و موقعیت یابی ، تولید برق و شبکه های ذخیره سازی ، سیستم های تصویربرداری – توسط مهندسین برق امکان پذیر است.
• فناوری پزشکی پیشرفته ای که در یک بیمارستان مدرن با آن روبرو می شوید از جمله دستگاههای تصویربرداری CT ، MRI و PET ، مانیتورهای نوار قلب و فشار خون ، همه بر اساس اصول مهندسی برق است.

مهارت های شغلی برای حرفه مهندسی برق

معرفی دروس رشته مهندسی برق

دروس مشترک در گرایش های رشته مهندسی برق

فیزیک‌، زبان‌ تخصصی‌، ریاضی‌، معادلات‌ دیفرانسیل‌، محاسبات‌ عددی‌، ریاضی‌ مهندسی‌، برنامه‌سازی‌ کامپیوتر، کارگاه‌ عمومی‌، کارگاه‌ برق‌، نقشه‌کشی‌ صنعتی‌، مدارهای‌ الکتریکی‌، اندازه‌گیری‌ الکتریکی‌، الکترونیک‌، الکترومغناطیس‌، مدارهای‌ منطقی‌، ماشین‌های‌ الکتریکی‌، بررسی‌ سیستم‌های‌ قدرت‌، سیستم‌های‌ کنترل‌ خطی‌، تجزیه‌ و تحلیل‌ سیستم‌ها، مخابرات‌، پروژه‌ کارشناسی‌، کارآموزی‌.

معرفی گرایش های رشته مهندسی برق در مقطع کارشناسی

مهندسی برق مانند مهندسی خودرو، مهندسی رباتیک، مهندسی کامپیوتر و …. از زیر دیگر زیرشاخه های گروه ریاضی است که گرایش های زیادی دارد که دراین بخش به معرفی رایج ترین آنها می پردازیم. اگرچه مهندسین برقی وجود دارند که منحصراً روی یکی از این زیر رشته ها تمرکز می کنند، اما بسیاری از مهندسین هستند که با ترکیبی از آنها سر و کار دارند.

لازم به ذکر است تفاوت زیادی بین گرایش های مقطع لیسانس رشته برق وجود ندارد و هر گرایش با دیگر گرایش تنها در 30 واحد متفاوت هستند.

 گرایش برق قدرت

یک مهندس گرایش برق قدرت با تولید، انتقال و توزیع برق و همچنین طراحی طیف وسیعی از دستگاه های مرتبط سرو کار دارد. اینها شامل ترانسفورماتورها ، ژنراتورهای برقی ، موتورهای برقی ، مهندسی ولتاژ بالا و الکترونیک قدرت است.

در بسیاری از مناطق جهان ، دولت ها دارای یک شبکه الکتریکی به نام شبکه برق هستند که انواع ژنراتورها را با کاربران انرژی خود متصل می کند. کاربران انرژی الکتریکی را از شبکه خریداری می کنند و از انجام هزینه های پرهیز از تولید نیازهای خود اجتناب می کنند.

مهندسان برق ممکن است روی طراحی و نگهداری شبکه برق و همچنین سیستم های برق که به آن وصل می شوند کار کنند. این سیستم ها را سیستم های قدرت شبکه نام گذاری کرده اند و ممکن است شبکه را با انرژی اضافی تأمین کنند ، برق را از شبکه قطع کنند یا هر دو را انجام دهند.

مهندسان برق نیز ممکن است روی سیستم هایی کار کنند که به شبکه وصل نشوند ، به نام سیستم های برق خارج از شبکه ، که در بعضی موارد برای سیستم های درون شبکه ارجعیت دارد. دولت در حال حاظر به همچین مهندس هایی برای تولید برق، انتقال و توزیع در شبکه های شهری برای برق خانگی نیازمند است.

دروس تخصصی گرایش برق قدرت

• عایق‌ و فشار قوی‌
• ماشین‌های‌ الکتریکی‌ تخصصی‌
• تأسیسات‌
• تولید و نیروگاه‌
• حفاظت‌ و رله‌
• ماشین‌های‌ مخصوص‌

گرایش کنترل

سیستم های کنترل نقش مهمی در جریان برق دارند. مهندسی کنترل بر مدل سازی طیف متنوعی از سیستم های پویا و طراحی کنترل کننده تمرکز دارد که باعث می شود این سیستم ها به روشی مطلوب رفتار کنند.

برای پیاده سازی چنین کنترل کننده هایی ، مهندسان برق ممکن است از مدارهای الکترونیکی ، پردازنده های سیگنال دیجیتال ، میکروکنترلرها و کنترل کننده های منطق قابل برنامه ریزی (PLC) استفاده کنند.

بررسی و نگهداری تجهیزات سیم کشی در کابین PLC

مهندسی کنترل دارای طیف گسترده ای از برنامه های پرواز و پیشران های هواپیماهای تجاری تا کنترل کروز موجود در بسیاری از خودروهای مدرن است. همچنین در اتوماسیون صنعتی نقش مهمی ایفا می کند.

مهندسان کنترل معمولاً هنگام طراحی سیستم های کنترل از بازخورد استفاده می کنند. به عنوان مثال، در اتومبیل با کروز کنترل سرعت وسیله نقلیه به طور مداوم کنترل می شود و به سیستم تغذیه می شود که توان موتور را مطابق با آن تنظیم می کند. در جایی که بازخورد منظم وجود دارد، می توان از تئوری کنترل برای تعیین نحوه واکنش سیستم به چنین بازخورد استفاده کرد.

دروس تخصصی گرایش کنترل

• الکترونیک‌ صنعتی‌
• سیستم‌های‌ کنترل‌ پیشرفته‌
• ترمودینامیک‌
• سیستم‌های‌ کنترل‌ دیجیتال‌ و غیرخطی‌
• جبر خطی‌
• مبانی‌ تحقیق‌ در عملیات‌
• اصول‌ میکروکامپیوترها
• مکانیک‌ سیالات‌
• ابزار دقیق‌

گرایش مخابرات

امروزه ارسال و انتقال اطلاعات از نقطه به نقطه ای دیگر به صورت صوت، تصویر یک امر بسیار کابردی و حیاتی است. مهندسان برق-گرایش مخابرات سعی در بهینه سازی فرآیند های ارسال  و دریافت دارند. درس ریاضیات دراین گرایش بسیار مهم است. گرایش مخابرات دارای دو گرایش میدان و سیستم است. گرایش میدان در واقع با امواج، میدان های مغناطیسی، ماکروویو، آنتن در ارتباط است و گرایش سیستم به مطالعه درباره چگونگی تبدیل سیگنال از شکلی به شکل دیگرمی پردازند.

دروس تخصصی گرایش مخابرات

• فیلترها و سنتز مدارها
• الکترونیک‌ (تخصصی‌)
• میدان‌ها و امواج‌
• مایکروویو
• مدارهای‌ مخابراتی‌
• مخابرات‌
• آنتن‌
• سیستم‌های‌ انتقال‌
• اصول‌ میکروکامپیوتر

گرایش الکترونیک

مهندسی الکترونیک شامل طراحی و آزمایش مدارهای الکترونیکی است که از خواص مؤلفه هایی مانند مقاومت ، خازن ، سلف ، دیودها و ترانزیستورها برای دستیابی به عملکرد خاص استفاده می کند. مدار تنظیم شده، که به کاربر یک رادیو اجازه می دهد تا همه از یک ایستگاه واحد را فیلتر کند، تنها نمونه ای از چنین مدار است. مثال دیگر برای تحقیق ، تهویه سیگنال پنوماتیک است.

قبل از جنگ جهانی دوم ، این گرایش را به عنوان مهندسی رادیو شناخته شده بود و اساساً به جنبه های ارتباطات و رادار، رادیو تجاری و تلویزیون اولیه محدود می شدند.  بعدا، در سالهای پس از جنگ ، با شروع به توسعه دستگاه های مصرفی ، این زمینه گسترش یافت که شامل تلویزیون های مدرن، سیستم های صوتی ، رایانه ها و ریز پردازنده ها شد. در اواسط اواخر دهه 50 ، اصطلاح مهندسی رادیو به تدریج جای خود را به نام مهندسی الکترونیک داد.

قبل از اختراع مدار مجتمع در سال 1959 ، مدارهای الکترونیکی از اجزای گسسته ساخته شده بودند که توسط انسان ها قابل دستکاری بودند. این مدارهای مجزا از فضای و انرژی زیادی استفاده می کردند و از نظر سرعت محدود بودند ، اگرچه هنوز هم در بعضی از برنامه ها رایج هستند. در مقابل، مدارهای مجتمع تعداد زیادی از اجزای الکتریکی ریز، عمدتا ترانزیستورها، تعداد زیادی از قطعات – معمولاً ترانزیستورها – را در یک تراشه کوچک به اندازه یک سکه بسته بندی کردند. این امر به رایانه های قدرتمند و سایر دستگاههای الکترونیکی که امروزه می بینیم، اجازه می دهد.

دروس تخصصی گرایش الکترونیک

• مدارهای‌ مخابراتی‌
• فیزیک‌ مدرن‌
• میکروپروسسور
• فیزیک‌ الکترونیک‌
• معماری‌ کامپیوتر
• الکترونیک‌ صنعتی‌
• تکنیک‌ پالس‌
• پروژه‌ آزمایشگاه‌ الکترونیک

گرایش های رشته مهندسی برق در مقطع کارشناسی ارشد

گرایش های این رشته در مقطع ارشد به 15 گرایش مدارهای مجتمع الکترونیک، افزاره های میکرو و نانوالکترونیک، سیستم های قدرت، سیستم های الکترونیک دیجیتال، الکترونیک قدرت و ماشین های الکتریکی، برنامه ریزی و مدیریت سیستم های انرژی الکتریکی، سامانه های برقی حمل و نقل، مخابرات میدان و موج، مخابرات نوری، مخابرات سیستم، مخابرات امن و رمزنگاری، شبکه های مخابراتی، کنترل، جنگ الکترونیک، الکترواکوستیک است. برای آشنایی بیشتر با این مقطع رشته مهندسی برق و بازارکار آنها، دروس امتحانی کنکور و …، میتوانید به لینک “ارشد مهندسی برق” مراجعه کنید.

وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی برق در مقاطع بالاتر

امکان ادامه تحصیل در این رشته در مقاطع بالاتر در گرایش های گفته شده و حتی گرایش های تخصصی تر در ایران وجود دارد.

بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی برق در ایران

این رشته مانند رشته مهندسی مکانیک در کشور بسیار کاربردی است و تمام صنایع به طریقی به این رشته وابسته هستند. با توجه به گسترش صنایع، انتظار متنوع بودن فرصت های شغلی برای این مهندسین را داریم، اما با این وجود مهندسان بیکار هم در این زمینه داریم، زیرا این دانشجویان تنها برای دروس تئوری خود تسلط دارند و مهارت کافی برای بازار کار ندارند. مهندسان برقی که دارای ذهن خلاقی و ایده های ناب برای تولید برق بیشتر، می توانند در زمینه کارآفرینی در این حوزه کار کنند و موقعیت شغلی خوبی داشته باشند. در حال کلی این مهندسین نباید به فکر تنها استخدام در ارگانی عمر خود را هدر بدهند.

آینده شغلی رشته مهندسی برق

فرصت های شغلی رشته مهندسی برق

مهندسین برق می توانند در صنایع مختلف کار کنند. این مهندسین دارای می توانند فرصت های شغلی در ذوب آهن، کارخانه سیمان، خودروسازی، وزارتخانه های پست، وزارت صنایع، وزارت دفاع و …. داشته باشند.

درآمد و حقوق مهندسی برق در ایران

مطابق تمام رشته ها، فارغ التحصیلان این رشته هم اگر در محیط های دولتی مشغول شوند، حقوقی مطابق قانون مدیریت خدمات کشور دریافت می کنند. اما اگر این مهندسین در بخش های خصوصی مشغول به کار شوند، عواملی مانند سطح تحصیلات، میزان آشنایی با نرم افزارها، میزان مهارت و تجربه کاری و … در میزان حقوق افراد تاثیر دارد. در حال حاظر میانگین حقوق و درآمد ماهانه یک مهندس برق را می توانیم، 8/000/000 میلیون تومان اعلام کنیم.

بهترین دانشگاه های رشته مهندسی برق در ایران

از بهترین دانشگاه های این رشته در ایران می توانیم به دانشگاه صنعتی شریف، دانشگاه آیت الله بروجردی، دانشگاه تهران، دانشگاه صنعتی اصفهان دانشگاه امیرکبیر اراک اشاره کنید.

دیگر دانشگاه های ارائه دهنده این رشته عبارت اند از:

دانشگاه شیراز، دانشگاه تبریز، دانشگاه علم و صنعت ایران – تهران، دانشگاه صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، دانشگاه فردوسی مشهد، دانشگاه یزد، دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی – تهران، دانشگاه صنعتی نوشیروانی بابل، دانشگاه الزهرا (س) – تهران، دانشگاه شاهد – تهرن، دانشگاه اصفهان، دانشگاه بین المللی امام خمینی (ره) – قزوین، دانشگاه بوعلی سینا – همدان، دانشگاه صنعتی قم، دانشگاه گیلان – رشت، دانشگاه صنعتی شیراز، دانشگاه غیر انتفاعی علم و فرهنگ – تهران، دانشگاه شهید باهنر – کرمان، دانشگاه زنجان، دانشگاه کرمان، دانشگاه رازی کرمانشاه، دانشگاه شهر کرد، دانشگاه ارومیه، دانشگاه شهید چمران اهواز.

کارنامه قبولی رشته مهندسی برق 98 – 99 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری

کارنامه قبولی رشته مهندسی برق – دانشگاه علم و صنعت تهران

کارنامه قبولی رشته مهندسی برق – دانشگاه صنعتی اصفهان

کارنامه قبولی رشته مهندسی برق -دانشگاه فردوسی مشهد

بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی برق در دنیا

این فارغ التحصیلان در همه دنیا می توانند مسیرهای شغلی خوبی داشته باشند. صنایع خدمات مهندسی، معماری، تولید، انتقال و توزیع، خدمات تحقیق و توسعه به مهندسین برق نیاز دارند. با توجه به پیش بینی های انجام شده توسط دفتر آمار کار، رشد شغلی برای این مهندسین بسیار خوب است. سرعت سریع فناوری از عوامل دیگر برای پیش بینی فرصت و آینده شغلی خوب برای این رشته بشمار می آید.

بیشتر کشورها برای بهبود شبکه های برق کشور نیاز به مهندسان تخصصی در حوزه برق دارد، همین عامل سبب می شود فرصت های شغلی زیادی برای این مهندسین به وجود بیاید.

درآمد و حقوق رشته مهندسی برق در دنیا

طبق پیش بینی های انجام شده این حرفه تا سال 2026 تقریبا 9% امکان رشد دارد و این مهندسین در زمینه های مختلف می توانند کار کنند. تنوع مشاغل در زمینه مهندسی برق بسیار زیاد است و این عامل سبب می شود این افراد حقوق های متفاوتی داشته باشند. در این قسمت 10 تا از پردرآمد ترین کشور ها برای مهندسین برق را معرفی می کنیم.

بهترین دانشگاه های ارائه دهنده رشته مهندسی برق در دنیا

از بهترین دانشگاه های رشته برق در دنیا عبارت اند از:

• موسسه فناوری ماساچوست (MIT ) (راهنمای کامل اپلای در مؤسسه فناوری ماساچوست)
• دانشگاه استنفورد
• دانشگاه کالیفرنیا برکلی (UCB)
• دانشگاه کمبریج
• موسسه فناوری فدرال سوئیس
• دانشگاه فنی Nanyang
• کالج امپریال لندن
• دانشگاه آکسفورد