انرژی نقش اساسی در زندگی روزمره ما دارد، از تلفن های هوشمند گرفته تا اتومبیل های ما گرفته تا خانه های ما ، سطح زندگی ما را بالا می برد که این انرژی ها از نفت استخراج می شوند. رشته مهندسی نفت از جمله رشته های زیر گروه ریاضی است که به طور متوسط به دلیل محیط های کاری و شرایط سخت کاری طرفدار دارد. آن دسته از افرادی که طرفدار این رشته هستند به فکر حقوق و مزایای این موقعیت شغلی هستند.
در این مطلب از مجموعه مطالب سایت فسفر قصد داریم به معرف رشته جذاب نفت و بهترین دانشگاه های این رشته بپردازیم.
ماهیت رشته مهندسی نفت
دانشجویان مهندسی نفت در طول دوران تحصیل یاد می گیرند که چگونه روش های استخراج نفت و گاز را طراحی کرده و آن ها را برای بهینه سازی بیشتر توسعه دهند. مهندسی نفت ترکیبی از نوآوری ، اکتشاف و گسترش است. مهندسی نفت یه کارگروهی است که به طرز فکر خلاق نیاز دارد تا بتواند با استفاده از ابتکار برای استخراج نفت و گاز دنیا را تغییر دهد. رشته مهندسی نفت با بسیاری از رشته های فنی دیگر مانند شیمی، مکانیک و مهندسی عمران همپوشانی دارد. یک مهندس نفت با استفاده از ابر رایانه ها به تجزیه و تحلیل داده های اکتشافی می پردازد و رفتارهای مخزن را می تواند شبیه سازی کند. علاوه بر تجزیه و تحلیل می توانند در عملیات خط تولید و حفاری مراکز نفتی هم نقش داشته باشند.
معرفی رشته مهندسی نفت
توانایی لازم برای ورود به رشته مهندسی نفت
کسانی قصد دارند وارد رشته نفت شوند باید علاوه بر قوی بودن در درس های فیزیک و ریاضی به زمین شناسی هم مسلط باشند زیرا مسلط بودن به این دروس سبب می شود به حل و فصل موضوعات مهمی که مربوط به انرژی باشند، بپردازند. زمانی که اسم مهندسی نفت می آید همه به فکر شرایط کاری سخت در آب وهوای مناطق جنوبی می افتند، البته کمی این موضوع درست است اما نه برای همه سمت های شغلی، به هر حال باید روحیه این را داشته باشید به مناطق دور افتاده برای ماموریت کاری بروید. به دلیل همین ماموریت ها بیشتر از داوطلبان مرد پذیرش می شوند. یک مهندس نفت بیشتر در محیط هایی مانند آزمایشگاه های تحقیقاتی، پالایشگاه ها، دفاترکاری، محل های حفاری و …. مشغول به کار می شوند.
مهارت های شغلی برای مهندسی نفت
معرفی دروس همه ی گرایش های رشته مهندسی نفت
دروس مشترک در گرایش‌های مختلف مهندسی نفت
ریاضی عمومی، معادلات دیفرانسیل، فیزیک، استاتیک و مقاومت مصالح، ریاضیات مهندسی، شیمی عمومی، زمین‌شناسی نفت، شیمی آلی، برنامه‌نویسی کامپیوتر، زمین‌شناسی عمومی، مکانیک سیالات، موازنه انرژی و مواد، ترمودینامیک، انتقال حرارت، کنترل فرآیندها، مبانی فرآیندهای صنایع نفت، خواص سنگ‌های مخزن، مبانی چاه آزمایی، خواص سیالات مخزن، کارگاه عمومی، نمودارگیری چاه، مهندسی مخازن، کاربرد ریاضیات در مهندسی شیمی، زمین‌شناسی ساختمان.
معرفی گرایش های رشته مهندسی نفت در مقطع کارشناسی
به علت وجود نفت و گاز فراوان در کشور دولت اهمین زیادی به این دانشجویان می دهند و قصد دارد افراد زیادی را دراین زمینه متخصص کند. همچنین دولت قصد دارید با تولید محصولات از نفت و صنایع مرتبط واردات را کاهش دهد و به جای آن، تولیدات صنایع نفت و گازی مانند مواد پلیمری برای تولید لاستیک ، الیاف مصنوعی، کود شیمیائی، مواد شیمیائی را کشور های زیر صادر کنیم تا منبع درآمد خوبی برای کشور باشد. مهندسی نفت دارای 4 گرایش مهندسی بهره برداری از منابع نفت، مهندسی مخازن نفت، مهندسی اکتشاف نفت و مهندسی حفاری است.
گرایش مهندسی بهره برداری از منابع نفت
به دلیل افت بیشتر مخازن نفتی در ایران، نیازمند مشاوره متخصصانی هستیم تا از طریق استفاده از روش های اصولی و علمی از این مخازن بهره برداری کنیم. در واقع مهندسین بهره برداری از منابع نفت کمک می کنند تا بهره برداری نفت از سطح زمین را به طور طبیعی انجام دهند.
دروس تخصصی گرایش مهندسی بهره‌برداری از منابع نفت
مکانیک سیالات دوفازی، تخمین مخازن در چاه‌های اکتشافی، اصول ژئوفیزیک اکتشافی، عملیات بهره‌برداری، مهندسی مخازن، مهندسی حفاری، آزمایشگاه نفت، روش‌های افزایش و برداشت از مخازن.
گرایش مهندسی مخازن نفت
مهندسان مخازن نفت به بررسی میزان نفت و گاز موجود در سطح زمین، فشار دما و عمق می پردازند. گزارش های صحیح این مهندسان کمک بزرگی به مهندسین بهره برداری از نفت برای بهره برداری می کند.
گرایش مهندسی مخازن نفت
دروس تخصصی گرایش مهندسی مخازن نفت
مکانیک سیالات دو فازی، انتقال جرم، مطالعات مخازن، ترمودینامیک، عملیات بهره‌برداری، مهندسی مخازن، مدیریت و صیانت از مخازن، روش‌های افزایش وبرداشت مخازن.
گرایش مهندسی اکتشاف نفت
اولین قدم قبل از بهره برداری از مخازن نفتی این است که کشف کنیم در کدام مناطق نفت وجود دارد. در واقع مهندسین مهندسی اکتشاف نفت از طریق وارد کردن امواج صوتی به عمق زمین و امواج برگشتی متوجه وجود یا عدم وجود نفت در ان منطقه می شوند.
دروس تخصصی گرایش مهندسی اکتشاف
ژئوفیزیک، تخمین و ارزیابی ذخایر نفتی، زمین‌شناسی ایران و مناطق همجوار، مهندسی مخازن نفت، روش‌های افزایش برداشت از مخازن، عملیات زمین‌شناسی ایران، میکروپالئونتولوژی، اصول حفاری، ژئوشیمی آلی (نفت)، گل حفاری و سیمانکاری چاه‌ها، زمین‌شناسی نفت، چاه‌نگاری، زمین ساخت، مکانیک محیط‌های ناپیوسته سنگی، زمین‌شناسی مناطق دریایی، زمین‌شناسی عمومی، زمین‌شناسی مهندسی، سنگ‌شناسی (رسوبی-آذرین و دگرگونی)، کانی‌شناسی، زمین‌شناسی ساختمانی، برداشت زمین‌شناسی، فتوژئولوژی و سنجش از راه دور، پتروفیزیک، مکانیک سیالات، فسیل‌شناسی(دیرینه‌شناسی)، رسوب‌شناسی، چینه‌شناسی، بررسی فنی-اقتصادی، مبانی مهندسی نفت، زمین‌شناسی زیرزمینی.
گرایش مهندسی حفاری
طراحی تجهیزات حفاری و انجام عملیات بر عهده مهندسین حفاری است. طراحی این تجهیزات باید طوری باشد که اثرات منفی روی محیط زیست نداشته باشد و علاوه بر کاهش هزینه حفاری، بیشترین کارایی را داشته باشد.
دروس تخصصی گرایش مهندسی حفاری
مبانی مهندسی برق، اسیدکاری در عملیات، دینامیک، سیمان حفاری، مهندسی حفاری، مهندسی حفاری پیشرفته، گل حفاری.
معرفی گرایش های رشته مهندسی نفت در مقطع کارشناسی ارشد
بر اساسا دفترچه کارشناسی ارشد ناپیوسته سال 1400 در سایت سازمان سنجش، این رشته در این مقطع دارای 5 گرایش اکتشاف، حفاری، بهره برداری، مخازن، تجیهزات نفت است.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی نقت در مقاطع بالاتر
در حال حاظر امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا امکان پذیر است.
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی نفت در ایران
با توجه به کشف روز افزون مخازن نفتی و گازی در کشور و گسترش سرمایه گذاری های بیشتر در این حوزه، انتظار می رود که استخدام این مهندسان افزایش پیدا کند. اولین بازار کار برای این دسته از فارغ التحصیلان وزارت نفت است، که در حال حاظر این شرکت تنها افراد با سطح علمی دانشجویی خوب تقریبا 70% را جذب می کند. دیگر فارغ التحصیلان می توانند تغییر رشته به سمت مهندسی شیمی بدهند و جذب صنایع شیمیایی شوند.
بازار کار رشته مهندسی نفت در ایران
وظایف شغلی مهندس نفت
مهندس نفت هم مانند دیگر شغل ها وظایفی دارد. از جمله وظایف مهندسی نفت می توان به تعیین روش های حفاری با همکاری زمین شناسان، ارزیابی مخازن بالقوه نفت وگاز، نظارت بر فعالیت های حفاری، بررسی قابلیت تولید در مخزن، ارزیابی توزیع فشار در مخزن و کنترل آن، ارائه روش های عملی برای برداشت از مخازن، شناسایی و مدل سازی مخازن نفتی، استخراج نفت، اطمینان یافتن از نصب تجهیزات، توسعه راه های تزریق آب اشاره کرد.
فرصت های شغلی برای مهندسان نفت
مهندسین نفت می توانند در سازمان ها و شرکت های خصوصی و دولتی در حوزه پتروشیمی، نفت و گاز مشغول به کار شوند. مهندسینی که دارای مدارک عالی دانشگاهی باشند، میتوانند به عنوان محقق یا مدرس در مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی مشغول به کار شوند. استخدام در شرکت های دولتی از طریق آزمون استخدامی به صورت کتبی امکان پذیر است و بعد از کسب نمره قبولی در آزمون باید در مصاحبه حضوری شرکت کنند.
درآمد و حقوق رشته مهندسی نفت در ایران
این حرفه با وجود داشتن سختی های زیاد، جزء پردرآمد ترین مشاغل به حساب می آید. میزان حقوق این افراد با توجه به سمت کاری، سطح تحصیلات، سابقه شغلی و … متفاوت است. میانگین حقوق ماهانه یک مهندس نفت را می توانیم 11 میلیون تومان در نظر بگیریم.
دانشگاه های برتر ارائه دهنده رشته مهندسی نفت
دانشگاه صنعت نفت رتبه هفتم را در بین 10 دانشگاه برتر دنیا برای این رشته دارد. از دیگر دانشگاه های پذیرنده این رشته می توان به موارد زیر اشاره کرد.
دانشگاه تهران، دانشگاه تهران (محل تحصیل دانشکده فنی فومن واقع در شهرستان فومن استان گیلان)، دانشگاه حکیم سبزواری – سبزوار، دانشگاه شیراز، دانشگاه صنعتی امیرکبیر – تهران، دانشگاه صنعتی سهند – تبریز، دانشگاه صنعتی شریف – تهران، دانشکده فنی و مهندسی گرمسار، مرکز آموزش عالی لامرد، موسسه غیرانتفاعی اقبال لاهوری – مشهد، موسسه غیرانتفاعی پارس – مهر فارس، موسسه غیرانتفاعی جهاد دانشگاهی – اصفهان، موسسه غیرانتفاعی دانش پژوهان پیشرو – اصفهان، موسسه غیرانتفاعی کاوش – محمودآباد، موسسه غیرانتفاعی مهر اروند – آبادان، دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی – مرکز ارومیه، دانشگاه پیام نور استان بوشهر – مرکز بوشهر، دانشگاه پیام نور استان بوشهر – مرکز بین المللی عسلویه، دانشگاه پیام نور استان تهران – تهران شمال، دانشگاه پیام نور استان خوزستان – مرکز آبادان، دانشگاه پیام نور استان خوزستان – مرکز اهواز، دانشگاه پیام نور استان فارس – مرکز شیراز، دانشگاه پیام نور استان کهگیلویه و بویر احمد – مرکز دوگنبدان، دانشگاه پیام نور استان مازندران – مرکز ساری، دانشگاه پیام نور استان هرمزگان – مرکز بندر عباس، دانشگاه پیام نور استان همدان – مرکز همدان.
کارنامه قبولی رشته 99 – 1400 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری
کارنامه قبولی رشته مهندسی نفت – دانشگاه صنعت نفت
بازارکار و آینده شغلی رشته مهندسی نفت در دنیا
مهندسی نقت یک حرفه بسیار خوب با درآمد بسیار عالی است. مهندسین سطح ابتدایی معمولاً زیر نظر مهندسان باتجربه کار می کنند. در شرکت های بزرگ ، مهندسان جدید نیز ممکن است آموزش رسمی ببینند. مهندسان با کسب دانش و تجربه ، به سراغ پروژه های دشوارتری می روند که در آنها از استقلال بیشتری برای توسعه طرح ها، حل مشکلات و تصمیم گیری برخوردار هستند. جهان همیشه به انرژی نیاز دارد، به همین دلیل این حرفه از بین نمی رود، بلکه در آینده به مهندسان نفت بیشتری نیاز داریم تا نفت و گاز جهان را پیدا، بازیابی و نگه داری کنند. اشتغال مهندسان نفت از سال 2019 تا 2029 رشد 3 درصدی داشته باشد، تقریباً به همان سرعتی که میانگین برای همه مشاغل است . قیمت نفت تعیین کننده اصلی رشد اشتغال خواهد بود. کشورهایی مانند ایالات متحده، عربستان سعودی، روسیه، کانادا، چین، عراق، ایران، امارات متحده عربی برترین کشورهای تولید کننده نفت و گاز هستند.
درآمد و حقوق رشته مهندسی نفت در دنیا
برای مشاهده درآمد و حقوق مشاغل این حوزه در کشور دلخواه می توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
| کشور | متوسط حقوق سالانه |
| کانادا | 58398 دلار |
| نیجریه | 4،000،000 نایرا |
| عربستان سعودی | 63,248.61 ریال سعودی |
| برزیل | 54,591.78 رئال برزیل |
| ایالات متحده | 101107 دلار |
دانشگاه های برتر رشته مهندسی نفت در دنیا
- دانشگاه ملی سنگاپور
- دانشگاه تگزاس در آستین
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه فنی دانمارک
- کالج امپریال لندن
- دانشگاه آدلاید
- دانشگاه آلبرتا
- دانشگاه هریوت وات
- دانشگاه نفت و مواد معدنی کینگ فهد
- دانشگاه استراتکلاید
- دانشگاه صنعتی دلفت
دیدگاهتان را بنویسید