رشته هوانوردی و مراقبت پرواز: بازار کار، درآمد، آینده شغلی، دانشگاه های برتر

همانطور که داوطلبان گروه تجربی آرزوی پوشیدن لباس سفید دارند، یکسری داوطلبان گروه ریاضی هستند که به شغل های مربوط به هواپیما علاقه مند هستند. داوطلبان انتخاب رشته هوانوردی عموما به مهندسی و هوانوردی علاقه مند هستند، این امر منطقی است زیرا آنها زمان زیادی را صرف ساخت و طراحی ماشین های پرواز می کنند.

ماهیت رشته هوانوردی و مراقبت پرواز

این رشته مهندسی به ایجاد، طراحی و نگهداری ماشین های مسافرتی از جمله موشک های هواپیما، هلیکوپتر، ماهواره و فضاپیما می پردازد. آنها نه تنها ماشین آلات را ایجاد می کنند بلکه از دانش خود در زمینه فناوری و حمل و نقل هوایی نیز برای ایجاد کارآمدترین ماشین آلات در بازار استفاده می کنند. آنها از فن آوری های پیشرفته ای برای سیستم های دفاعی، حمل و نقل هوایی و اکتشافات فضایی استفاده می کنند. آنها همچنین حرفه ای مسئول اطمینان از مطابقت دستگاه ها با رعایت مقررات زیست محیطی و ایمنی هستند. مهندسین هوانوردی قطعات را بازرسی می کنند و برای هرگونه تغییر لازم توصیه می کنند.

معرفی رشته مهندسی هوانوردی

 تفاوت مهندسی هوانوردی با مهندسی هوافضا

مهندسی هوانوردی و مهندسی هوافضا رشته های مشابهی هستند که غالباً دچار سردرگمی می شوند، اما تفاوت های قابل توجهی بین این دو رشته وجود دارد. در اینجا برخی از شباهت ها آورده شده است.

• هر دو از فناوری مشابهی استفاده می کنند.
• هر دو رشته نیاز به مجموعه دانش و مهارت مشابه دارند.
• هر دو شغل روی پرواز تمرکز می کنند.
• هر دو رشته قبل از ادامه تحصیل پیشرفته در مهندسی هوانوردی یا مهندسی هوافضا، باید یک مدرک معمولی در مهندسی کسب کنند.
• هر دو برنامه نیاز به مطالعه در آیرودینامیک، پایداری پرواز، کنترل هواپیما و مهندسی پایه دارند.
• هر دورشته از لحاظ حقوقی حقوق مشابه هستند.

یک تفاوت عمده بین مهندسی هوایی و هوافضا وجود دارد. مهندسی هوانوردی بیشتر بر فعالیتهای پرواز و پرواز با جو متمرکز است در حالی که مهندسی هوافضا ممکن است فعالیت هایی را در یک جو نیز شامل شود، اما در جایی که هیچ اتمسفری وجود نداشته باشد، روی برنامه های کاربردی فضایی نیز تمرکز دارد.

مهندسان هوانوردی هواپیما های نظامی و غیر نظامی، اجزای هوانوردی و سیستم های مرتبط را طراحی، توسعه، ساخت، نگهداری و اصلاح می کنند.

توانایی های موردنیاز برای ورود به رشته هوانوردی و مراقبت پرواز

چالش های زیادی در این حرفه وجود دارد که شاید با وجود جذاب بودن آن، کمی سخت باشد. به عنوان مثال دور بودن از خانه حداقل برای 24 ساعت. در واقع برای وارد شدن به این رشته باید سبک زندگی منظمی داشته باشید تا بتوانید در این حرفه مشغول به کار شوید و نظر مثبت کارفرمایان را جلب کنید.

اغلب کارفرمایان دراین حوزه به دنبال افرادی هستند که بسیار انعطاف پذیر باشند، زیرا در هر لحظه امکان تغییرات ناگهانی وجود دارد که فرد اگر دارای اداره مصمم و پشتکار باشد در آن لحظه به راحتی تصمیم برای رفع آن تغییر یا بهبود آن می کند.

محیط کاری این رشته چند تخصصی است، بنابراین درک روشنی از ارتباط مهندسی هوانوردی با سایر رشته های مهندسی ضروری است. با توجه به فراوانی مشارکت های بین المللی، مهارت های زبانی مفید هستند و توانایی کار به عنوان بخشی از یک تیم بسیار مهم است. مهندسان هوانوردی نیز باید علامه بر موارد گفته شده مهارت های کلیدی زیرا را داشته باشند.

• مهارت های قوی ریاضی ، تحلیلی و حل مسئله
• تخصص فنی
• خلاقیت و تفکر خلاقانه
• توجه به جزئیات
• آگاهی شدید از مسائل ایمنی
• مهارت های ارتباطی، چه کلامی و چه کتبی
• مهارت های مدیریت پروژه و زمان
• تعهد به روزآمد کردن پیشرفت های فنی
• توانایی کار تحت فشار و دیدار با مهلت

مهارت های موردنیاز برای ورود به حرفه هوانوردی

معرفی دروس رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در مقطع کارشناسی

دروس عمومی مشترک بین گرایش های مختلف

مبانی نظری اسلام، اخلاق اسلامی، ادبیات فارسی، انقلاب اسلامی، زبان عمومی، تربیت بدنی 1و2، تاریخ وتمدن اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی.

دروس پایه مشترک بین گرایش های مختلف

• ریاضی‌
• آمار و احتمالات‌
• فیزیک‌ پایه‌
• معادلات‌ دیفرانسیل

معرفی گرایش های رشته هوانوردی در مقطع کارشناسی

این رشته در مقطع کارشناسی دارای 3 گرایش مراقبت پرواز، خلبانی و ناوبری هوایی است. که هر کدام دارای دروس تخصصی جداگانه ای هستند.

گرایش مراقبت پرواز در مقطع کارشناسی

اگر به زیان عامیانه بخواهیم این گرایش را تعریف کنیم، می توانیم به افسر راهنمایی و رانندگی اشاره کنیم، زیرا یک مراقب پرواز از برج مراقبت به بررسی خطوط هوایی و حجم ترافیک می پردازد تا هواپیما ها با هم تداخل نداشته باشند. مراقبان پرواز در اتاق عملیات مسئولیت مشاهده صفحات رادار و اعلام وضعیت به خلبان برای شرایط ایمن هستند. از دیگر وظایف مراقب پرواز می توان به ایجاد نظم در جریان پروازها، جلوگیری از برخورد هواپیماها، آماده کردن واحدها مربوطه از هواپیمایی ها، ارائه اطلاعات مفید وموردنیاز خلبانان برای پروازی بی خطر اشاره کرد.

دروس تخصصی گرایش مراقبت پرواز در مقطع کارشناسی

• دستورالعمل های‌ ناوبری‌ و مراقبت‌ پرواز، مراقبت‌ هوانوردی‌ و طرح‌ پرواز، سرویس های‌ اطلاعاتی‌ هوانوردی‌، سرویس های‌ ترافیک‌ هوایی‌، برج‌ کنترل‌، کنترل‌ تقرب‌ و ارتفاع سنجی‌، صلاحیت‌ پرواز، دستورالعمل های‌ کنترل‌ هواپیما به‌ وسیله‌ رادار، تجسس‌ و نجات‌، بررسی‌ سوانح‌، آموزش‌ عملی‌ رادار، طراحی‌ دستورالعمل های ‌پرواز، عملیات‌ هواپیمایی‌، سیستم‌ ناوبری‌، ارتباطات‌ و نظارت‌ ماهواره ای‌، سیمولاتور برج‌ کنترل، سیمولاتور کنترل‌ منطقه‌ای‌، روش‌ تدریس‌ هواپیمایی‌، سیمولاتور تقرب‌ پرواز.

گرایش خلبانی در مقطع کارشناسی

شاخه خلبانی به دو زیر شاخه خلبانی نظامی و خلبانی غیر نظامی تبدیل می شود که خلبان نظامی زیر نظر ارتش و خلبان غیر نظامی زیر نظر وزارت راه و سازمان هواپیمایی کشور است.

شاخه خلبان نظامی

دانشجویان این شاخه با آزمون سراسری وارد دانشگاه هوایی شهید ستاری می شوند و آموزش های لازم را می بینند. دانشجویان این شاخه بعد از اتمام درس استخدام می شوند و باید 30 سال خدمت کنند.

گرایش خلبانی در مقطع کارشناسی

شاخه خلبانی غیر نظامی

این شاخه به خلبانی مسافربری معروف است و بین دانشجویان بیشتر طرفدار دارد. این شاخه وابسته به سازمان هواپیمایی کشور است. آزمون ورودی این گرایش که شامل آزمون هوش و زبان انگلیسی هم می شود، 2 بار در سال برگزار می شود. زمان برگزاری این آزمون از طریق سایت ها و روزنامه ها اعلام می شود.

داشتن مدرک دیپلم برای این داوطلبان الزامی است. از دیگر شرایط الزامی برای دانشججویان این گرایش سلامت کامل از نظر جسمی برای گوش، چشم، قفسه سینه، قلب، بیوشیمی خون، سیستم گردش خون، مغزو اعصاب و انجام آزمایش کامل ادرار است.

دروس تخصصی گرایش خلبانی در مقطع کارشناسی

مقاومت‌ مصالح‌، آیرودینامیک‌ سیالات‌ تراکم پذیر، مبانی‌ مدیریت‌ و تحقیق‌ در عملیات‌، مکانیک‌ پرواز کاربردی‌، انتقال‌ حرارت‌ عمومی‌، زبان‌ تخصصی‌، پرواز پایه، پرواز اولیه‌، پرواز تخصصی‌ نظامی، پرواز پیشرفته‌ نظامی‌.

گرایش ناوبری هوایی در مقطع کارشناسی

این افراد را با نام خلبان دوم نیز می شناسند زیرا این افراد قبل از پرواز مسئولیت تهیه و طراحی نقشه مسیر پرواز را بر عهده دارند. مهم ترین هدف پرواز از نظر تمام مهندسین در حوزه ناوبری ایمنی، امنیت و جلوگیزی ازایجاد هر گونه خسارت است. این متخصصین با وظیفه طراحی مسیر های پروازی، بررسی مانع ها ترافیکی، هدایت هواپیما و موقعیت یابی است.

دروس تخصصی گرایش ناوبری هوایی در مقطع کارشناسی

فیزیولوژی‌ هوایی‌، اصول‌ پرواز، اصول‌ ایمنی‌ پرواز، زبان‌ تخصصی‌، موتور هواپیما، قوانین‌ هوانوردی‌، سیستم الکترونیکی‌، هواشناسی‌، هواپیما، پرواز مقدماتی‌، جنگ‌ الکترونیک‌، پرواز پایه‌، پرواز پیشرفته‌، رهگیری‌ هوایی‌، سرویس‌ هوانوردی‌، سیمولاتور پرواز، سیستم‌ کنترل‌، سیستم‌ کمک‌ ناوبری‌.

وظایف مهندسان هوانوردی

مهندسان هوانوردی از دانش فنی خود برای بهبود ایمنی پرواز و راندمان سوخت استفاده می کنند، هزینه ها را کاهش می دهند و تأثیرات محیطی سفرهای هوایی را برطرف می کنند. آنها همچنین با هواپیماهایی کار می کنند که در فضایی مانند روبات ها و ماهواره ها کار می کنند. مهندسان هوانوردی معمولاً در تیم های مهندسی چند رشته ای فعالیت می کنند که مسئولیت های آنها شامل موارد زیر است:

• ارزیابی الزامات طراحی
• موافقت بودجه ، بازه زمانی و مشخصات با مشتری و مدیران
• انجام تحقیقات نظری و عملی
• تولید و اجرای طرح ها و مراحل آزمایش
• اندازه گیری و بهبود عملکرد هواپیما ، قطعات و سیستم ها
• مونتاژ هواپیما یا قطعات مناسب
• آزمایش ، ارزیابی، اصلاح و آزمایش مجدد محصولات
• نوشتن گزارش، کتابچه راهنما و مستندات
• ارائه مشاوره فنی
• بررسی علل سقوط هواپیما
• تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها.
• کارفرمایان معمولی مهندسان هوانوردی

معرفی گرایش های رشته مهندسی هوانوردی در مقطع کارشناسی ارشد

بر اساس اطلاعات موجود در دفترچه کارشناسی ارشد ناپیوشته سال 1400 در سایت سازمان سنجش، رشته هوانوردی از جمله رشته های مجموعه مهندسی هوافضا با کد 1279 است که شامل 4 گرایش پهپاد، خلبانی آزمایشگر، عملیات هوانوردی و قدرت هوایی است.

وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در مقاطع بالاتر

در حال حاظر امکان ادامه تحصیل در این رشته در این ایران تا مقطع دکترا وجود دارد.

بازارکار و آینده شغلی رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در ایران

رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز از بهترین رشته ها از لحاظ جایگاه اجتمائی وموقعیت شغلی به حساب می آید. همان طور که می دانید دانشجویان گرایش خلبانی پذیرفته شده در دانشگاه علوم و فنون ستاری از همان ابتدای پذیرش متعهد به خدمت هستند و در این رشته بورسیه می شوند. این دانشجویان با عنوان ستوان دوم فارغ التحصیل می شوند.

دانشجویان خلبانی در دوران تحصیل خود از مزایایی مانند مسکن مناسب می توانند بهره مند می شوند. برخی دانشجویان گرایش مراقبت پرواز در صورت بررسی شرایط صنعت هوانوردی و نیاز شرکت های هواپیمایی، از ترم دوم تحصیلی می توانند بورسیه شوند و مانند دانشجویان خلبانی باید متعهد به خدمت شوند. دانشجویانی که متعهد به خدمت می شوند از سربازی معاف می شوند.

فارغ التحصیلان گرایش ناوبری می توانند در دیگر حوزه های صنایع هوایی مشغول به کار شوند. در واقع به صورتی می توان گفت افرادی که در گرایش های این رشته تحصیل می کنند، آینده شغلی تضمین شده ای دارند.

آینده شغلی رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز

فرصت های شغلی مهندسی هوانوردی

مهندسان هواپیما ممکن است مستقر در دفتر باشند، یا ممکن است در کارگاه های هواپیما، آشیانه های تولید هواپیما یا آزمایشگاه های هوانوردی کار کنند. سفر محلی و ملی بین سایت ها ممکن است ضروری باشد.

• شرکتهای هوافضا و موتورهای هوایی
• اپراتورهای هواپیمایی
• سازمان های تحقیق و توسعه
• آژانس های قرارداد هواپیمایی
• مشاوره در شرکت های هواپیمایی
• نیروهای مسلح
• سازمان های دولتی مانند وزارت دفاع
• دانشگاه ها

درآمد و حقوق رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در ایران

میزان دریافتی افراد شاغل در صنعت هوانوردی با توجه به سطح تحصیلات، سمت شغلی، سابقه کاری و برخی شرایط دیگر تعیین می شود. میانگین حقوق ماهانه خلبان، کمک خلبان و مهندس پرواز در حال حاظر در ایران 9 میلیون تومان است.

 دانشگاه های برتر رشته مهندسی هونوردی و مراقبت پرواز در ایران

این رشته در ایران تنها در دو دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری و دانشکده صنعت هواپیمایی کشوری ارائه می شود. این دانشگاه های شرایط خاصی برای پذیرش دانشجویان دارند.

شرایط پذیرش دانشجو در رشته هوانوردی – گرایش خلبانی در دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری

• برخورداری از سلامت جسمی و روانی
• حداقل سن 16 سال و حداکثر سن 20 سال
• حداقل قد 165 سانتیمتر و داشتن وزن مناسب
• افراد دارای معافیت پزشکی پذیرفته نمی شوند.
• امکان پذیرش داوطلب متاهل وجود ندارد.
• داوطلبانی پذیرفته شده ای که دانشجوی سایر دانشگاه هستند، با در دست داشتن برگه انصراف از تحصیل می توانند برای ثبت نام اقدام کنند.
• داشتن حداقل معدل کتبی 11 برای تمامی رشته های داوطلبان سوم دبیرستان الزامی است. در هنگام ثبت نام نهایی مدرک پیش دانشگاهی باید ارائه شود.
• محصلین رشته های ریاضی فیزیک و تجربی با داشتن حداقل معدل کل دیپلم 14 و رشته های علوم انسانی و معارف با داشتن حداقل معدل 16 پذیرفته می شوند.
• داوطلبان نباید هیچ گونه تعدی به ارگان های خصوصی و دولتی دیگر داشته باشند.
• اولویت استخدام با فرزندان شهدا، جانبازان، نظامیان، بسیجان فعال و حافظین کل قرآن کریم است.
• اولویت استخدام با افرادی است که در یک زمینه دارای مدرک قهرمانی کشوری و مدارج بالاتر هستند.

کارنامه قبولی رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز 98 – 99 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری

کارنامه قبولی رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز – مرکز آموزش عالي هوانوردي و فرودگاهي کشور

بازارکار و آینده شغلی رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در دنیا

هر ساله داوطلبان زیادی به دلیل علاقه مند به هواپیما و مکانسیم آن، رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز را انتخاب می کنند. این مهندسین در هر سمت شغلی که باشند، مسئولیت سنگینی دارند. این رشته در کنار سختی هایی که دارد، دارای مزایایی مانند حقوق زیاد، موقعیت اجتمائی خوب، زمینه شغلی متنوع، آینده شغلی تضمین شده و … است. طبق پیش بینی های انجام شده میزان اشغال این مهندسین تا سال 2029 ، رشد خوبی دارد.

درآمد و حقوق رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در دنیا

دامنه پرداختی مشاغل در حوزه هوانوردی بسیار گسترده است. این حرفه در خارج از کشور دارای فرصت های شغلی خوب و حقوق های زیاد است.

 دانشگاه های برتر رشته مهندسی هوانوردی و مراقبت پرواز در دنیا

• موسسه فناوری ماسچوست

• دانشگاه برکلی

• دانشگاه استنفورد

• دانشگاه از ایالت کالیفرنیا

• دانشگاه تورنتو

• دانشگاه مک گیل

• دانشگاه های کمبریج

• دانشگاه آکسفورد

• دانشگاه امپریال کالج لندن