علم کامپیوتر که گاهی اوقات به عنوان علم محاسبات خوانده می شود، مطالعه فرایندهایی است که با داده ها در تعامل هستند و می توانند به صورت داده به صورت برنامه ارائه شوند. با استفاده از الگوریتم ها قادر است تا اطلاعات دیجیتالی را دستکاری، ذخیره و ارتباط برقرار کنند. اما این رشته با مهندسی کامپیوتر متفاوت است. در این مطلب به بررسی رشته علوم کامپیوتر، بازارکار، در آمد و آینده شغلی آن در ایران و دنیا صحبت می کنیم.
ماهیت رشته علوم کامپیوتر
این رشته بر پایه استدلال، منطق و ریاضیات است. دانشجویان رشته علوم کامپیوتر دید منطقی به همه مسائل دارند و بر اساس آن تصمیم گیری میکنند. متخصصین این رشته با مطالعه و بررسی الگوریتم ها سعی در پیدا کردن بهترین الگوریتم برای حل مسأله در کمترین زمان و کمترین زمان را دارند.
مهمترین جنبه علوم کامپیوتر یعنی حل مسئله یک مهارت اساسی برای زندگی است. دانشجویان این رشته طراحی، توسعه و تجزیه و تحلیل نرم افزار و سخت افزار مورد استفاده برای حل مشکلات در انواع زمینه های تجاری، علمی و اجتماعی را مطالعه می کنند. از آنجا که کامپیوترها برای خدمت به مردم مشکلات را حل می کنند، جنبه انسانی مهم در علوم کامپیوتر نیز وجود دارد. برخی از داوطلبین کنکور به ریاضیات علاقه دارند و بعضی ها خیر، رشته علوم کامپیوتر زیر گروه رشته ریاضی و فنی است پس اگر علاقه مند به مباحث ریاضی، اثبات موضوعات با دیدی عددی و منطقی دارید، این رشته برای شما مناسب است.
آیا رشته علوم کامپیوتر در ایران دچار مشکلات است؟
پاسخ این سوال بستگی به این دارد شما مشکلات یک رشته را در چه چیزی ببینید. هر رشته ای شاید در طول زمان دچار بکسری مشکلات باشد و حل شوند و شابد هم حل نشود، اما دنیا که به آخر نمی رسد، حتما راه بهتر دیگری هم وجود دارد.
برخی از افراد ای از موضوع بیکاری در این رشته صحبت می کنند که اگر بخواهیم تخصصی کار کنیم، برای استخدام در سازمان های دولتی بزرگ محدودیت داریم و پروژه های تخصصی در این زمینه در ایران کم است. باید بگویم بله در گذشته این رشته به نسبت مهندسی کامپیوتر ناشناخته تر بوده و فرصت های شغلی خیلی زیادی نداشته، اما با گسترش جامعه شناخت نسبت به این رشته بیشتر شده و جتی اگر افراد نتوانند در زمینه تخصصی خود مانند تحلیلگر سیستم، پایگاه داده و … کار کنند، فرصت های شغلی بهتری که در ادامه معرفی می کنیم را میتوانند داشته باشند.
برخلاف رشته علوم کامپیوتر که بیشتر جنبه تحقیقات نظری دارد، مهندسی کامپیوتر بیشتر جنبه آزمایشگاهی و عملی دارد.
توانایی های موردنیاز برای ورود به رشته علوم کامپیوتر
اگر ایده نوشتن کد و ارائه راه حل های فناوری خلاق برای شما جذاب است، تحصیل در رشته علوم کامپیوتر ممکن است برای شما مناسب باشد. در زیر 5 مهارت برتر که موفق ترین رشته های علوم رایانه آنها را داشته اند، معرفی شده است.
مهارت های تحلیلی
هدف اصلی رشته علوم کامپیوتر شناسایی یک مشکل و ارائه راه حل فناوری برای رفع آن است. این امر نیاز به داشتن مهارت های تحلیلی قوی دارد که به شما امکان می دهد مسئله ای را که با آن سر و کار دارید درک کرده و راه حل های مختلف را ارزیابی کنید تا بتوانید مطلبی را پیدا کنید که متناسب با نیازهای شما باشد.
مهارت حل مسئله
یکی دیگر از مهارت های مهم برای رشته علوم کامپیوتر، توانایی حل مشکلات پیچیده به روشی منظم و منطقی است. این امر به این دلیل است که بیشتر پروژه هایی که روی آنها کار خواهید کرد ، شما را ملزم می کنند که یک ایده بگیرید و آن را به واقعیت تبدیل کنید. برای انجام این کار، شما باید بتوانید در مورد بهترین راه برای اجرای پروژه فکر کنید و سپس مراحل لازم برای انجام آن را تشریح کنید.
مهارت خلاقیت
خلاقیت با حل مسئله ارتباط دارد و این یکی از مهارت های اصلی دیگری است که شما به عنوان یک تحصیل کرده در رشته علوم رایانه به آن نیاز دارید. از آنجا که ارائه راه حل برای مشکلات تقریباً هرگز یک فرایند ساده نیست، غالباً تفکر خارج از ذهن مورد نیاز است تا اطمینان حاصل شود که شما خلاقانه ترین و موثرترین راه حل ها را ارائه می دهید.
مهارت های تفکر انتقادی
تفکر انتقادی یک مهارت مهمی است که در هر رشته بسیار تاثیر دارد، اما هنگام صحبت در علوم رایانه از اهمیت ویژه ای برخوردار است. این امر به این دلیل است که شما در حال کار روی پروژه های متنوعی هستید و از روش های متنوعی استفاده می کنید بنابراین دانستن روش های استفاده (و چه موقع استفاده از آنها) یک بخش اساسی در انجام کار است. با تفکر انتقادی، شما همچنین می توانید ارزیابی کنید که چرا برخی از راه حل ها ممکن است کار نکنند و در رسیدن به رویکرد صحیح باعث صرفه جویی در وقت شوند.
مهارت انعطاف پذیری
یکی از اصول مهم برنامه نویسی (در هر سطح) درک این موضوع است که شما به احتمال زیاد پیش از موفقیت خواهید شکست. این هیچ ارتباطی با توانایی های برنامه نویسی شما و همه چیز در رابطه با خود فرآیند برنامه نویسی ندارد. برنامه نویسی شامل امتحان کردن عناصر مختلف کد تا زمانی که شما بهترین راه حل را بیابید و یادگیری مقاومت در برابر انعطاف پذیری، مصمم و فروتن بودن در مقابل چندین خرابی بخشی از این فرایند است.
معرفی گرایش های رشته علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی
این رشته در مقطع کارشناسی دارای گرایش خاصی نمی باشد و به صورت عمومی ارائه می شود.
معرفی گرایش های رشته علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی ارشد
براساس انتشار دفترچه کارشناسی ارشد سال 1400، این مجموعه دارای 2 رشته علوم کامپیوتر و بیوانفورماتیک است که علوم کامپیوتر در مقطع کارشناسی ارشد دارای 7 گرایش محاسبات علمی، الگوریتم و نظریه محاسبات، نظریه سیستم ها، محاسبات نرم و هوش مصنوعی، منطق و روش های صوری، داده کاوی، علوم تصمیم و دانش است. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این مقطع و بازارکار آن می توانید به لینک “ارشد علوم کامپیوتر” مراجعه کنید.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته علوم کامپیوتر در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در این رشته در مقاطع بالاتر وجود دارد.
بازار کار و آینده شغلی رشته علوم کامپیوتر در ایران
فرصت های شغلی این مهندسین با توجه به سطح مدرک تحصیلی معلوم می شود. فارغ التحصیلانی که دارای مدرک کارشناسی هستند، فرصت های شغلی مشابه مهندسین نرم افزار دارند، اما فارغ التحصیلانی که دارای مدراک بالاتر بیشتر دارای فرصت های شغلی مدیریتی گروه ها هستند و در زمینه حل مسائل تئوریک کار می کنند. به دلیل نقش مهم این رشته در توسعه کشور، آینده شغلی این رشته را خوب پیش بینی می کنیم.
چرا که بسیاری از مراکز صنعتی، سازمان ها، مراکز تحقیقاتی، وزارتخانه ها دارای پروژه های بسیار مهمی هستند، که از این مهندسین استفاده می کنند. اگر این افراد به فکر استخدام نباشند در همان دوران تحصیل می توانند با کسب مهارت های لازم در زمینه های شغلی توسعه دهنده نرم افزار، مدیر پایگاه داده، تحلیل گرد سیستم های کامپیوتری، مدیر پروژه های نرم افزاری، توسعه دهنده وب مشغول به کار شوند و درآمد قابل توجهی داشته باشند.
وظایف های دانشمندان رشته علوم کامپیوتر
از آنجا که دانشمندان رایانه فناوری ها و قابلیت های جدیدی را در این زمینه اختراع می کنند، آنها اغلب این پیشرفت ها را برای مشکلات واقعی در طیف گسترده ای از زمینه های دیگر، مانند علم یا تجارت ، اعمال می کنند.
این ممکن است آنها را به همکاری نزدیک با سایر متخصصان مانند مهندسین مستلزم سازد. برخی از این دانشمندان ممکن است در یک حوزه خاص، از جمله برنامه نویسی یا علوم داده، تخصص داشته باشند. به طور کلی ، دانشمندان علوم رایانه ممکن مشئولیت های زیر را داشته باشند.
- الگوریتم ها را توسعه داده و یا ساده کنند.
- ایجاد زبان های محاسباتی جدید
- روش های جدید برای کار با رایانه ها را تعیین کنند.
- آزمایش سیستم ها و طرح های جدید
- برای حل مسائل موجود در این زمینه، مدل ها و تئوری ها را توسعه دهند.
- یافته های ارائه شده به جامعه علمی
- بهبود عملکرد سخت افزار کامپیوتر
- بهره وری نرم افزار رایانه یا سخت افزار را افزایش می دهند.
درآمد و حقوق رشته علوم کامپیوتر در ایران
میزان حقوق این مهندسین با توجه به زمینه کاری و تجربه کاری آنها تعیین می شود. هر چه فرد سطح بیشتری از تجربه، قدرت رهبری، تسلط بر داده ها را داشته باشد، میزان درآمد بیشتری را می تواند کسب کند. متوسط حقوق ماهانه یک مهندس علوم کامپیوتر را می توان 7 میلیون تومان در نظر گرفت.
بهترین دانشگاه های ارائه دهنده رشته علوم کامپیوتر در ایران
دانشگاه های صنعتی شریف، دانشگاه صنعتی امیرکبیر، دانشگاه تهران از بهترین دانشگاه های این رشته در ایران هستند. از دیگر دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در ایران عبارت اند از:
دانشگاه خوارزمی – تهران (محل تحصیل واحد کرج)، دانشگاه شهید بهشتی، دانشگاه قم، دانشگاه اصفهان، دانشگاه تبریز، دانشگاه الزهرا (س) – تهران (ویژه خواهران)، دانشگاه کوثر (ویژه خواهران) – بجنورد، دانشگاه کاشان، دانشگاه کردستان – سنندج (محل تحصیل دانشکده علوم پایه فنی و مهندسی بیجار)، دانشگاه بجنورد، دانشگاه دامغان، دانشگاه رازی – کرمانشاه، دانشگاه سلمان فارسی – کازرون، دانشگاه سمنان، دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان، دانشگاه شاهد – تهران، دانشگاه شهرکرد، دانشگاه شهید باهنر – کرمان، دانشگاه شهید چمران – اهواز، دانشگاه شهید مدنی آذربایجان – تبریز، دانشگاه صنعتی بیرجند، دانشگاه صنعتی سیرجان، دانشگاه صنعتی کرمانشاه، دانشگاه علم و فنّاوری مازندران – بهشهر، دانشگاه فسا، دانشگاه گلستان – گرگان.
کارنامه قبولی رشته علوم کامپیوتر 98 – 99 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری
کارنامه قبولی رشته علوم کامپیوتر – دانشگاه صنعتي شريف
کارنامه قبولی رشته علوم کامپیوتر – دانشگاه صنعتی امیرکبیر
کارنامه قبولی رشته علوم کامپیوتر – دانشگاه تهران
بازارکار و آینده شغلی رشته علوم کامپیوتر در دنیا
رشته علوم کامپیوتر شامل طیف گسترده ای از مشاغل جالب و متنوع است؛ از توسعه دهندگان نرم افزار گرفته تا مدیران پایگاه داده تا توسعه دهندگان وب . علاوه بر فرصت های سنتی تر در این زمینه ، حوزه دیگری مانند هوش مصنوعی که در حال گسترش است . همچنین مشاغل زیادی متقاضی جذب فارغ التحصیلان این رشته برای حوزه امنیت سایبری هستند. کشورهایی مانند سوئیس، کانادا، استرالیا، هلند، آلمان، آمریکا، سوئد و دانمارک بهترین کشورها برای مشاغل این رشته هستند.
با توجه به اینکه با روز به روز شاهد وابسته شدن زندگیمان با رایانه ها هستیم، میتوان گفت آینده شغلی این متخصصین تا سال 2028، رشد 32 درصدی داشت که این میزان رشد بسیار خوب است و تحصیل در این رشته به ویژه در حوزه هوش مصنوعی بسیار ارزشمند است.
درآمد و حقوق رشته علوم کامپیوتر در دنیا
برای مشاهده حقوق و درآمد مهندسین این رشته در کشور دلخواه می توانید به سایت payscale مراجعه کنید.
پردرآمدترین مشاغل علوم کامپیوتر | متوسط حقوق و دستمزد سالانه |
مدیر توسعه نرم افزار | 143،000 دلار |
مهندس اصلی نرم افزار | 135،000 دلار |
مهندس قابلیت اطمینان سایت | 116،600 دلار |
مشاور امنیت | 85،600 دلار |
مهندس عملیات توسعه | 93،000 دلار |
مهندس امنیت سایبری | 94،800 دلار |
مهندس امنیت | 95،600 دلار |
توسعه دهنده کامل نرم افزار فول استک | 98،700 دلار |
دانشمند کامپیوتر | 78،300 دلار |
دانشگاه های برتر رشته علوم کامپیوتر در دنیا
- موسسه فناوری ماساچوست ( راهنمای کامل اپلای در مؤسسه فناوری ماساچوست )
- دانشگاه استنفورد
- دانشگاه کارنگی ملون
- دانشگاه کالیفرنیا ، برکلی
- دانشگاه آکسفورد
دیدگاهتان را بنویسید