اگر شما جز افراد علاقه مند به رشته های مهندسی و دروس فیزیک و شیمی هستید، رشته مهندسی پلیمر برای شما مناسب است. پلیمر یک مولکول بزرگ است که از بسیاری از زیر واحد های مکرر تشکیل شده است. به دلیل طیف گسترده ای از خواص ، هر دو پلیمرهای مصنوعی و طبیعی در زندگی روزمره نقش های اساسی و همه گیر را ایفا می کنند.
چشم انداز شغلی در مهندسی پلیمر چگونه است؟
در این مطلب از مجموعه مطالب معرفی رشته سایت فسفر به معرفی این رشته و بررسی شرایط آن از لحاظ مهارت های مورنیاز، گرایش ها، دروس تخصصی و عمومی، بازار کار می پردازیم.
ماهیت رشته مهندسی پلیمر
در قرن بیست و یکم ، ما با انواع مختلفی از اشیا یا ساختارهایی احاطه شده ایم که توسط انواع مختلفی از محصولات پلیمری مانند پلاستیک ، مواد قالب گیری شده ، الیاف مصنوعی ، لاستیک و غیره ساخته می شوند .استفاده از همه این محصولات پلیمری روز به روز بیشتر می شود. نیاز به پلاستیک سازگار با محیط زیست و قابل بازیافت و مدیریت صحیح محصولات پلیمر نیز همزمان افزایش می یابد. این کار توسط مهندسین پلیمر انجام می شود. آنها از اصول طراحی گیاهان، طراحی فرایندها، ترمودینامیک و پدیده های حمل و نقل برای تولید محصولات جدید استفاده می کنند.
اخیراً بسیاری از صنایع پلیمر و پتروشیمی در سراسر دنیا فعالیت خود را آغاز کرده اند. در نتیجه ، اهمیت مهندسی شیمی یا مهندسی پلیمر به عنوان گزینه شغلی پایدار بارها افزایش یافته است.
مهندسی پلیمر یک مفهوم گسترده است و کاربردهای آن را می توان در صنایعی مانند پتروشیمی ، بسته بندی ، ورزش ، داروسازی، عطر و نگهدارنده ، مواد پلاستیکی و غیره مشاهده کرد. این زمینه از مهندسی به احتمال زیاد در روزهای آینده رشد خواهد کرد. بنابراین داوطلبان گروه ریاضی به همراه داشتن سایر مهارت های لازم می توانند این رشته را انتخاب کنند.
توانایی های موردنیاز برای رشته مهندسی پلیمر
یک حرفه ای مهندسی پلیمر باید مهارت های اساسی زیر را داشته باشد:
- باید یک ذهن خلاق داشته باشد.
- مهندس پلیمر یا تکنسین باید توانایی تجزیه و تحلیل همه جنبه های فرآیند تولید یک محصول پلیمری را داشته باشد.
- باید در طول زندگی حرفه ای ذهن کنجکاوی داشته باشد.
- باید همواره به هر مرحله از مراحل تولید محصولات پلیمر و رویه عملیاتی رسیدگی به محصولات تولیدی توجه کند.
- مهندس پلیمر / تکنسین باید توانایی کار در یک تیم را داشته باشد.
- امکان برقراری ارتباط به زبان انگلیسی (کلامی و نوشتاری) الزامی است.
- دانش در موضوعات علمی مانند فیزیک، شیمی و ریاضیات.
- باید به خوبی با علوم کامپیوتر آشنا باشد که در هر آموزش مهندسی ضروری است.
- همیشه باید در مورد آخرین پیشرفت علمی در زمینه علم پلیمر به روز باشد.
- همیشه باید دانش کافی درباره فن آوری پلیمر که به طور مداوم در حال تغییر است نگه دارد.
- همیشه باید با شرکت در دوره های کوتاه ، سمینار های مختلفی که توسط صنعت و جوامع علمی مختلف برگزار می شود ، هر از گاهی فنون و فن آوری های جدیدی را در این زمینه بیاموزد.
معرفی دروس رشته مهندسی پلیمر در مقطع کارشناسی
دروس مشترک در گرایشهای مختلف مهندسی پلیمر
ریاضیات عمومی، مبانی مهندسی برق، عملیات واحد، ریاضیات مهندسی، فیزیک عمومی، شیمی عمومی، برنامهنویسی کامپیوتر، کارگاه عمومی، خواص فیزیکی و مکانیکی پلیمرها، وسائل اندازهگیری مشخصات مولکولی پلیمرها، شیمی آلی، موازنه انرژی و مواد، ترمودینامیک مهندسی، انتقال حرارت، مکانیک سیالات، انتقال جرم، شیمی پلیمریزاسیون، کنترل فرآیندها، اقتصاد و طرح مهندسی، عملیات واحد، تکنولوژی و کارگاه کامپوزیتها، نقشهکشی صنعتی، استاتیک و مقاومت مصالح، ترمودینامیک مهندسی، مکانیک سیالات، رئولوژی پلیمرها، مهندسی و کارگاه الاستومر، انتقال حرارت، موازنه انرژی و مواد، سینتیک و طرح راکتور، کنترل فرایندها، شیمی فیزیک، انتقال جرم، روشهای اندازهگیری کمیتهای مهندسی، شیمی فیزیک پلیمرها، شیمی سینتیک پلیمریزاسیون، تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف، روشهای اندازهگیری مشخصات پلیمرها، مهندسی و کارگاه پلاستیک، اصول مهندسی پلیمریزاسیون، خواص و کاربرد پلیمرهای طبیعی.
معرفی گرایش های رشته مهندسی پلیمر در مقطع کارشناسی
مدت زمان تحصیل رشته مهندسی پلیمر در مقطع کارشناسی 4 سال است. این رشته داری 2 گرایش تکنولوژی و علوم رنگ، صنایع پلیمر است. که هرکدام دارای دروس تخصصی جداگانه ای هستند.
گرایش تکنولوژی و علوم رنگ در مقطع کارشناسی
طبق یکسری گزارشات، هر ساله در شرکت ملی پخش فرآورده های نفتی ایران، مشکلاتی مانند خوردگی لوله ها و مخازن داریم. متخصصین گرایش تکنولوژی و علوم رنگ با توجه به گذراندن دروس مربوط به مبارزه با رنگ خوردگی این مشکل را حل میکنند.
این مهندسین به پیش بینی خواص رنگ با توجه به استفاده مکان و نوع کاربرد رنگی می پردازند و فرمول آن را تهیه می کنند. درس های این گرایش به دو دسته سنتز مواد رنگزا و پوشش دهی تقسیم می شود. بخش اول در صنعت چرم سازی، چاپ و صنعت نساجی و بخش دوم برای سطوح فلزی یا غیر فلزی ماند پلیمر ها، چوب و بتن و … کاربرد دارد.
دروس تخصصی گرایش تکنولوژی و علوم رنگ
- مهندسی رزینهای صنعتی
- تکنولوژی تولید رنگ
- شیمی و تکنولوژی مواد رنگزا
- کنترل رنگ
- تکنولوژی جوهرهای چاپ
گرایش صنایع پلیمر در مقطع کارشناسی
کاربرد این گرایش در صنعت بسیار زیاد است. مهندسی پلیمر گرایش صنایع به طراحی، شناخت،فرمولاسیون، آنالیز و بررسی خواص مکانیکی و فیزیک 3 ماه عمده پلاستیک، لاستیکی و کامپیوزیت است. مهندسان صنایع پلیمر در دوران تحصیل خود با نحوه تولید محصولاتی مانند رزین، لاستیک، الاستومر، پلاستیک آشنا می شوند. از پلیمر ها در زمینه پزشکی برای ساخت لنزهای چشمی و دندان مصنوعی هم استفاده می شود.
دروس تخصصی گرایش صنایع پلیمر
- رئولوژی پلیمرها
- مهندسی الاستومر
- مهندسی پلاستیک
- تکنولوژی کامپوزیتها
- تکنولوژی و خواص فیزیکی الیاف
معرفی گرایش های رشته مهندسی پلیمر در مقطع کارشناسی ارشد
براساس انتشار دفترچه کارشناسی ارشد سال 1400در سایت سازمان سنجش، این رشته دارای 2 گرایش رنگ و چاپ است.
معرفی گرایش های رشته مهندسی پلیمر در مقطع دکترا
- گرایش صنایع رنگ
- گرایش صنایع پلیمر
- گرایش فرایندهای پلیمریزاسیون
وضعیت ادامه تحصیل در رشته مهندسی پلیمر در مقاطع بالاتر
در حال حاظر امکان ادامه تحصیل در رشته مهندسی پلیمر در ایران تا مقطع دکترا وجود دارد.
بازار کار و آینده شغلی رشته مهندسی پلیمر در ایران
امروزه پیدا کردن کار در حیطه کاری هر فرد کار سختی شده است. مهندسی پلیمر در حال حاظر تا کمی ازاین قاعده، به دلیل داشتن تنوع گرایشی و کاربردی بودن آن، مستثنا است. این رشته به دلیل کاربرد های بسیار در صنایع خودروسازی، نظامی، حمل و نقل، پزشکی، بسته بندی و کشاورزی دارای فرصت های شغلی خوبی است. در حال حاظر یک مهندس شیمی در بسیاری از شرکت های کار مهندس پلیمر را انجام می دهد، اما با این وجود این شرکت ها یک کارشناس پلیمر هم استخدام می کنند.
وظایف مهندسان پلیمر
- طراحی فرمولاسیون انواع پلیمرها و تهیه دستورات لازم برای ساخت آنها
- طراحی انواع پوشش های پلیمری مصنوعی در صنایع مختلف از جمله : صنایع برق و الکترونیک، صنایع غذایی و کاغذسازی و … و نیز فرمولاسیون و ساخت انواع مرکب های چاپ
- طراحی واحدها و فرآیندهای ساخت رزینهای صنعتی و مهندسی تولید و کنترل کیفی آنها
- طراحی فرمولاسیون انواع مرکب های چاپ
- طراحی فرمولاسیون انواع رنگها (پوشش های پلیمری) و فرایند تولید آنها
- طراحی فرآیندهای رنگرزی انواع منسوجات بافته و نبافته، چرم و … ، نظارت بر عملیات رنگرزی و نیز کنترل کیفیت محصولات رنگرزی شده
- طراحی، تولید و تبدیل پلیمرها بر مبنای فناوری نانو
- مهندسی تولید و نظارت بر کل فرآیند تولید رنگ و نیز کنترل کیفی محصولات تولیدی در کارخانجات تولید پوشش های پلیمری
- طراحی واحدهای ساخت مواد پلیمری از جمله لاستیک، پلاستیک و کامپوزیت
- کارشناسی تهیه پوشش ها و نظارت بر اجرای عملیات رنگآمیزی
- طراحی فرمولاسیون انواع رزین های صنعتی اعم از رزینهای آلکید، آمینو، فنولیک، اکریلیک، اپوکسی و …
- بازرسی پیمانکاری های رنگآمیزی (عملیات آمادهسازی و اعمال مواد پوششی) در صنایع بزرگی همچون صنایع نفت و گاز، پتروشیمی، برق، آب، سازههای فلزی و بتونی، صنایع خودروسازی، لوازم خانگی و…
فرصت های شغلی برای مهندسان پلیمر
از جمله صنایع یکه یک مهندس پلیمر می تواند در آن مشغول به کار شود عبارت اند از: صنایع رزین سازی، لاسیک و پلاستیک، چسب سازی، الیاف مصنوعی، کفش سازی، کاغذ سازی، کامپوزیت، دفارتر مهندسین مشاور و برنامه ریزی صنایع تولید پلیمر، مراکز تحقیقاتی در دانشگاه ها.
یک مهندس پلیمر می تواند در وزارت خانه های خصوصی یا دولتی در سمت های شغلی مانند پژوهشگری، کارشناس مواد آرایشی و بهداشتی، کارشناس آشامیدنی، کارشناس مواد خوراکی فعالیت داشته باشند.
درآمد و حقوق رشته مهندسی پلیمر در ایران
میزان درآمد این مهندسین بستگی به عواملی مانند دولتی یا خصوصی بودن محیط کار، سابقه کاری، سطح تحصیلات، سمت شغلی و …. دارد. هرچه فرد دارای سطح تحصیلات وسابقه بیشتری باشد، میزان حقوق بیشتری دریافت میکند. میانگین حقوق ماهانه برای مهندسان پلیمر را می توان 4 میلیون تومان در نظر گرفت.
دانشگاه های برتر رشته مهندسی پلیمر
دانشگاه تهران و دانشگاه صنعتی امیرکبیر بهترین دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در ایران هستند.
دیگر دانشگاه های ارائه دهنده این رشته عبارت اند از:
دانشگاه صنعتی قم، دانشگاه ارومیه، دانشگاه گلستان – گرگان، دانشگاه صنعتی سهند – تبریز، دانشگاه بناب، دانشگاه یاسوج (محل تحصیل دانشکده نفت و گاز گچساران)، دانشگاه لرستان – خرم آباد، دانشگاه پیام نور استان تهران – تهران شمال، دانشگاه پیام نور استان البرز – مرکز کرج، دانشگاه پیام نور استان قزوین – مرکز قزوین، دانشگاه پیام نور استان گیلان – مرکز رشت، دانشگاه پیام نور استان گلستان – مرکز گرگان، دانشگاه پیام نور استان خراسان رضوی – مرکز مشهد، دانشگاه پیام نور استان آذربایجان غربی – مرکز ارومیه، دانشگاه پیام نور استان آذربایجان شرقی – مرکز تبریز، دانشگاه پیام نور استان خراسان شمالی – مرکز بجنورد، دانشگاه پیام نور استان کرمان – مرکز کرمان.
کارنامه قبولی رشته مهندسی پلیمر 99 – 1400 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری
کارنامه قبولی رشته مهندسی پلیمر – دانشگاه صنعتی امیرکبیر
بازارکار و آینده شغلی رشته مهندسی پلیمر در دنیا
بزرگترین دغدغه فارغ التحصیلان هر رشته، بازارکار آن است. در بخش های فوق درباره بازارکار این رشته در ایران توضیح دادیم. اما بازار کار رشته مهندسی پلیمر در دنیا چگونه است؟ کدام کشورهای برای شغل مهندسی پلیمر بهتر هستند؟ امروزه به دلیل اهمیت پلیمر در زندگی روزمره، کشورهای توسعه یافته به مهندسان پلیمر با تجربه و تحصیلات عالی نیاز دارند. اگر این مهندسین د در کنار دریگر شرایط لازم برای مهاجرت دارد مهارت کاری کافی و آشنا به نرم افزارهای تخصصی این رشته باشند، می توانند برای مهاجرت به کشورهایی مانند اتریش، انگلیس، سنگاپور و عمان اقدام کنند. این کشورها از لحظ درآمد، رفاهیات، بازار کار گزینه مناسبی برای مهاجرت به حساب می آید.
درآمد و حقوق رشته مهندسی پلیمر در دنیا
کشورها | متوسط حقوق سالانه |
اتریش | 70351 یورو |
انگلیس | 28000 پوند |
سنگاپور | 110،349 دلار |
عمان | 7003 ریال عمان |
دانشگاه های برتر رشته مهندسی پلیمر در دنیا
- دانشگاه ماساچوست ( راهنمای کامل اپلای در مؤسسه فناوری ماساچوست )
- دانشگاه ایالتی پنسیلوانیا
- کالج فناوری پنسیلوانیا
- دانشگاه ویسکانسین
- دانشگاه وسترن واشنگتن
دیدگاهتان را بنویسید