رشته مامایی : بازار کار، درآمد، آینده شغلی، دانشگاه های برتر

شغل مامایی از جمله شغل های سنتی است که از گذشته های دور توسط بانوان صورت می گرفته. اما امروزه کسانی که به طور آکادمیک در رشته مامایی تحصیل می کنند درک عمیق تری نسبت به مراحل زایمان و شرایط مادر و کودک دارند. همان طور که می دانید این رشته هم مانند سایر رشته های پزشکی به عنوان زیر گروه رشته تجربی به حساب می آید.

تحصیل در رشته مامایی در ایران به علت پایبند بودن به مسائل شرعی، در حال حاظر برای آقایان ممنوعیت دارد و تنها خانم ها امکان تحصیل در این رشته را دارند.

ماهیت رشته مامایی

ماما یا Midwife به کسی گفته می شود که تحصیلات دانشگاهی مامایی را در مقطع کارشناسی و بالاتر گذرانده باشد. در واقع آموزش های یک ماما برخلاف متخصصان زنان و زایمان هستند و بیشتر مشابه آموزش های یک پرستار، اما عمیق تر است.

نقش اصلی یک ماما، مراقب از بهداشت مادر و کودک است. وظایف ماما از قبل دوران حاملگی شروع و تا بعد از زایمان تا 6 سالگی کودک ادامه دارد. به عنوان مثال کارهایی مثل مشاوره قبل و بعد و حین ازدواج، آموزش تنظیم خانواده، آموزش نحوه مراقب از کودک در بارداری، نحوه زایمان، آموزش های بهداشتی مادر و کودک بر عهده فارغ التحصیلان رشته مامایی است.

نقش ماما در دوران بارداری و بعد از آن

چه زمانی باید بانوان پیش ماما بروند؟

بانوانی که قصد بارداری دارند باید قبل از اقدام به انجام کاری به ماما مراجعه کنند تا ماما بررسی کند آیا توانایی باردار شدن دارد یا خیر؟ اگر توانایی باردار شدن ندارند و یا برایش خطر داشت باید چه کاری انجام دهد تا برایش مشکلی پیش نیاید. به عنوان مثال در نظر بگیرید خانمی دارای سابقه دیابت، بیماری قلبی، ناهنجاری های ژنتیکی یاشد یا خانمی باشد که چندین بار سقط بچه داشته باشد باید قبل از اقدام به باردای با ماما در این باره مشورت کند تا با دریافت راهنمایی لازم دوران بارداری بی خطری را داشته باشد.

در مرحله بارداری هم باز فارغ التحصیلان رشته مامایی وظایفی در مقابل مادران باردار از جمله آموزش نحوه مراقبت از خود و جنین، توصیه های بهداشتی مادران و … دارند همچینین بانوان باردار هم باید به این توصیه ها گوش دهند در فاصله های زمانی تعیین شده توسط ماما به کلیلنک های مراقبت مراجعه تا از سلامت خود و فرزندش آگاه شوند.

اما اگر ماما متوجه خارج شدن شرایط جنین از حالت طبیعی در هر کدام از روش های زایمان شود باید مسئولیت زایمان را بر عهده متخصص زنان و زایمان بگذارد.

بعد از زایمان وظیفه ماما این است که تا سن 6 سالگی به بررسی رشد و تکامل کودک، تکامل رفتاری، تکامل اجتماعی، تکامل گفتاری بپردازند.

توانایی های موردنیاز در رشته مامایی

فرد ماما مانند دیگر شغل های پزشکی باید روحیه مسئولیت پذیری نسبت به بیماران خود داشته باشد. در کنار این شرایط افرادی که در رشته مامایی تحصیل می کنند باید توانایی هایی مشاهده خونریزی، صحنه های ناخوشایند در حین زایمان، انعطاف پذیری، دلسوز، مقابله با موقعیت های دارای احساسات، علاقه به کار تیمی و … را داشته باشند زیرا بانوانی که در زمان زایمان شرایط سختی دارند و یکی ماما باید این شرایط را درک کرده و به آن روحیه دهد.

دروس تئوری این رشته بیشتر دروس عملی آن است و فرد باید به کارهای عملی در اتاق عمل علاقه داشته باشد. اغلب دانشجویان بعد چند ترم که کارهای عملی این رشته شروع می شود توانایی تحمل این شرایط در کنار ماندن در شیفت شب را ندارند و از دانشگاه انصراف می دهند. برای آشنایی با رشته اتاق عمل می توانید مطلب “همه چیز درباره رشته اتاق عمل” را در سایت فسفر مطالعه کنید.

معرفی دروس رشته مامایی در مقطع کارشناسی

معرفی دروس عمومی رشته مامایی

مبانی نظری اسلام، ادبیات فارسی، انقلاب اسلامی، زبان عمومی، تاریخ وتمدن اسلامی، دروس اخلاق اسلامی، آشنایی با منابع اسلامی، تربیت بدنی 1 و 2.

معرفی دروس پایه رشته مامایی

سلول شناسی و بافت شناسی، انگل شناسی و قارچ شناسی، ایمنی شناسی، میکروب شناسی عملی، بیوشیمی، تشریح 1 و 2، فیزیولوژی 1 و 2، میکروب شناسی نظری.

معرفی دروس تخصصی الزامی رشته مامایی

آسیب شناسی عمومی و اختصاصی، نوزادان، اصول خدمات بهداشت جامعه، روان شناسی عمومی، روانشناسی زن و خانواده، داروشناسی عمومی 1، داروشناسی2، بیماری های کودکان، اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان، نشانه شناسی و معاینات فیزیکی، آمار حیاتی، فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (1)، فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (2)، اصول اپیدمیولوژی و مبارزه با بیماریها (بهداشت2)، فیزیوپاتولوژی و بیماری های داخلی (3)، زبان انگلیسی تخصصی، فیزیوپاتولوژی و بیماری های جراحی، اصول تغذیه مادر و کودک، کارآموزی بیماری های داخلی و جراحی.

تاریخ، اخلاق، قوانین و حقوق در مامایی، ارتباطات-آموزش-بهداشت و مشاوره در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت 3)، حقوق و پزشکی قانونی در مامایی، بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت4)، کارآموزی و پزشکی قانونی در مامایی، مدیریت و ارتقاء کیفیت در بهداشت مادر و کودک و باروری (بهداشت5)، جنین شناسی، ژنتیک، اصول روانپزشکی در مامایی، بارداری و زایمان 1، بارداری طبیعی، اختلالات عملکرد جنسی، کارآموزی بهداشت باروری،مادر و کودک و تنظیم خانواده.

کارآموزی بارداری طبیعی، کارآموزی نوزادان، کارآموزی بیماری های زنان، کارآموزی زایمان طبیعی و غیر طبیعی، کارآموزی بیماری های کودکان، کارآموزی اصول و فنون پرستاری و مامایی و روش کار در اتاق عمل و زایمان، کارآموزی نشانه شناسی و معاینات فیزیکی، رادیولوژی، سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان، زایمان طبیعی، ایمن و فیزیولوژیک و روش های کاهش درد زایمان، اصول مدیریت و کاربرد آن در مامایی، بیماریهای زنان و ناباروری، بارداری و زایمان 2، بارداری و زایمان 3، بارداری و زایمان 4، بارداری و زایمان غیر طبیعی، بیماری های داخلی و جراحی در بارداری و زایمان.

معرفی دروس تخصصی اختیاری رشته مامایی

تغذیه در بیماری های مادر و کودک، درمان های تکمیلی و جایگزینی در مامایی، بیحسی و بیهوشی و احیاء در مامایی، طب سنتی و گیاه درمانی در مامایی، روش تحقیق و طراحی طرح تحقیق، بیولوژی تولید مثل، سیستم های اطلاع رسانی پزشکی(فن آوری اطلاعات در مامایی)، مدیریت اقتصاد بهداشت، رشد و تکامل، آموزش به بیمار و مراجعه کننده، آمادگی برای زایمان و زایمان فیزیولوژیک، تغذیه قبل، حین و بعد از بارداری، اجرای طرح حل مشکل حرفه ای یا مقاله تحقیقی در مامایی، ترویج تغذیه با شیر مادر، تئوریها و مدلهای مامایی و بهداشتی، مامایی و بهداشت باروری در بحرانها و بلایا، جامعه شناسی و آسیب شناسی اجتماعی زنان، مامایی و بهداشت باروری در سلامت شهری، مامایی مبتنی بر شواهد.

معروفی دروس کارآموزی در عرصه

کارآموزی در عرصه بارداری طبیعی و غیر طبیعی، کارآموزی در عرصه بهداشت باروری، مادر و کودک و تنظیم خانواده، کارآموزی در عرصه بیماریهای داخلی و جراحی در بارداری، کارآموزی در عرصه مدیریت و کاربرد آن در مامایی، کارآموزی در عرصه رادیولوژی و سونولوژی و الکترولوژی در مامایی و زنان، کارآموزی در عرصه نوزادان نیازمند مراقبت های ویژه، کارآموزی در عرصه بیماریهای زنان و ناباروری، کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی 1، کارآموزی در عرصه زایمان طبیعی و غیر طبیعی 2.

معرفی گرایش های رشته مامایی در مقطع ارشد

این رشته در مقطع ارشد دارای 2گرایش مامایی و مشاوره در مامایی است. برای آشنایی بیشتر با مقطع ارشد این رشته از جمله دروس امتحانی کنکور، بازار کار و …، به شما پیشنهاد می کنم مطلب “ارشد مامایی” را در سایت فسفر مطالعه کنید.

وضعیت ادامه تحصیل رشته مامایی در مقاطع بالاتر

در حال حاظر این رشته در ایران در 3 مقطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکتری ارائه می شود. فارغ التحصیلان دارای مدرک کارشناسی این رشته برای مقطع ارشد می توانند در گرایش های رشته مامایی یا در یکی از زیر مجموعه های علوم پزشکی مانند علوم تشریحی، علوم بهداشتی در تغذیه، آموزش بهداشت، اکولوژی انسانی، سلامت سالمندی، ژنیتک انسانی، ارشد علوم تغذیه و….. تحصیل کنند.

بازار کار و آینده شغلی رشته مامایی در ایران

ماما نه تنها برای زن بلکه در درون خانواده و جامعه وظیفه مهمی در مشاوره و آموزش بهداشت دارد. این کار همان طور که گفتیم شامل آموزش قبل از تولد و آماده سازی برای والدین است که ممکن است به بررسی سلامت بارداری، سلامت جنسی یا تولید مثل و مراقبت از کودک هم بپردازند. یک ماما ممکن است در هر مکانی، از جمله خانه، اجتماع، بیمارستان ها، کلینیک ها یا واحدهای درمانی خدمت رسانی کند.

بازار کار برای این فارغ التحصیلان بعد از دریافت مدرک کارشناسی خوب است و این افراد می توانند در مراکز درمانی خصوصی، مراکز درمانی دولتی، زایشگاه ها، بیمارستان ها مشغول به کار شوند. فارغ التحصیلان این رشته در صورت داشتن شماره نظام پزشکی می توانند مطب تاسیس کنند. دانشجویانی که دارای مدرک کارشناسی باشند می توانند در پست های مدیر و سرپرست بخش های مختلف درمانی، مراکز بهداشتی و درمانی مشغول به کار شوند.

آینده شغلی رشته مامایی در ایران

وظایف و مسئولیت های یک ماما

مامایی در ایران به عنوان یک حرفه مسئول شناخته شده است. وظایف معمولی که یک ماما در کلینیک ها انجام می دهد عبارت از:

• معاینه و نظارت بر زنان باردار
• ارزیابی نیازهای مراقبت و برنامه های مراقبت از نوشتن
• انجام مراقبت های قبل از زایمان در بیمارستان ها، خانه ها و اقدامات پزشک عمومی
• انجام تست های غربالگری
• ارائه اطلاعات، پشتیبانی عاطفی و اطمینان خاطر به زنان و شرکای آنها
• گرفتن نمونه های بیمار، پالس، دما و فشار خون
• مراقبت و کمک به زنان در کار
• نظارت و تجویز دارو، تزریق و تزریق داخل وریدی در هنگام زایمان
• نظارت بر جنین در هنگام زایمان
• مشاوره و پشتیبانی والدین در مراقبت روزانه از نوزادان تازه متولد شده
• کمک به والدین برای مقابله با سقط جنین، خاتمه، زایمان و مرگ نوزاد
• نوشتن سوابق
• تدریس به ماماها
• شناسایی حاملگی های پرخطر

درآمد و حقوق رشته مامایی در ایران

رشته مامایی فرصت های شغلی متفاوتی دارد و فرد اگر پشتکار زیادی داشته باشد می تواند همزمان چند شغل داشته باشد. ماماهای که در بخش های دولتی کار می کنند حقوقی مطابق قانون مدیریت کشوری را دریافت می کنند. که آن حقوق هم بر اساس سابقه کاری، سطح تحصیلات، شیفت کاری تعیین می شود. ماماهایی که در بخش های خصوصی کار می کنند، متیوانند حقوق های بیشتری داشته باشند. در صورت کلی میانگین حقوق ماهانه این افراد 4 میلیون تومان است.

دانشگاه های برتر ارائه دهنده رشته مامایی درایران

از برترین دانشگاه های این رشته  میتوان به دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، دانشگاه علوم پزشکی ایران، دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور-اهواز، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی تبریز و دانشگاه علوم پزشکی اصفهان اشاره کرد.

دیگر دانشگاه های ارائه دهنده این رشته در ایران عبارت اند از:

دانشگاه علوم پزشکی قم، دانشگاه علوم پزشکی شاهرود، دانشگاه علوم پزشکی ایلام، دانشگاه علوم پزشکی بم، دانشگاه علوم پزشکی زاهدان، دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دانشگاه علوم پزشکی بجنورد، دانشگاه علوم پزشکی بابل، دانشگاه علوم پزشکی بیرجند.

دانشگاه علوم پزشکی همدان، دانشکده علوم پزشکی شوشتر، دانشگاه علوم پزشکی سبزوار، دانشگاه علوم پزشکی مازندران، دانشگاه علوم پزشکی مشهد، دانشگاه علوم پزشکی زنجان، دانشگاه علوم پزشکی شیراز، دانشگاه علوم پزشکی شهرکرد.

دانشکده علوم پزشکی ایرانشهر، دانشگاه علوم پزشکی جیرفت، دانشگاه علوم پزشکی ارومیه، دانشگاه علوم پزشکی اردبیل، دانشگاه علوم پزشکی اراک، دانشکده علوم پزشکی کردستان، دانشگاه علوم پزشکی قزوین، دانشگاه علوم پزشکی کرمان، دانشگاه علوم پزشکی بوشهر دانشگاه.

علوم پزشکی تربت حیدریه، دانشگاه علوم پزشکی بندرعباس، دانشگاه علوم پزشکی کاشان، دانشگاه علوم پزشکی گلستان، دانشگاه علوم پزشکی لرستان، دانشگاه علوم پزشکی کرمانشاه، دانشکده علوم پزشکی گناباد، دانشگاه علوم پزشکی یزد، دانشگاه علوم پزشکی زابل، دانشگاه علوم پزشکی گیلان، دانشگاه علوم پزشکی یاسوج.

کارنامه قبولی رشته مامایی 98 – 99 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری

کارنامه قبولی رشته مامایی – دانشگاه شهید بهشتی

بازار کار و آینده شغلی رشته مامایی در دنیا

پرستاران و ماماها در ارائه خدمات بهداشتی نقش حیاتی دارند. ماما در سرتاسر دنیا به ماردان باردار کمک می کنند تا فرزند خود را به دنیا بیاورند. این افراد زندگی خود را صرف مراقبت از مادران و کودکان آنها می کنند. سال 2020 را سال بین المللی ماما نامگذاری کرده اند و پیش بینی شده است تا سال 2030، به 9 میلیون ماما در کل دنیا نیاز داریم.

درآمد و حقوق رشته مامایی در دنیا

بهترین دانشگاه های ارائه دهنده رشته مامایی در دنیا

• دانشگاه پنسیلوانیا
• کالج کینگ لندن
• دانشگاه جانز هاپکینز
• دانشگاه واشنگتن