باستان شناسان دانشمندانی هستند که مردم و فرهنگ ها را مطالعه می کنند. رشته باستان شناسی از جمله رشته هایی است که تنها علاقه داشتن به طبیعت باعث می شود، فرد تصمیم به انتخاب این رشته بگیرد. این رشته از زیر شاخه های گروه انسانی است. آیا این رشته فرصت و آینده شغلی خوبی در ایران دارد؟
دراین مطلب از مجموعه مطالب معرفی رشته سایت فسفر به بررسی این رشته، توانایی های موردنیاز، فرصت های شغلی و دیگر موارد می پردازیم.
ماهیت رشته باستان شناسی
در گذشته مردم باستان شناس را با عتیقه فروش، یکسان می دانستند و عتیقه فروش به عنوان سرگرمی ساده در کنار کسب در آمد در دوره قاجار و پهلوی شناخته شده بود. در حالی که شغل باستان شناسی یک کار تحقیقی است. باستان شناسان فعالیت های گذشته بشر را با حفاری ، قدمت و تفسیر اشیاء و اماکن مورد علاقه تاریخی بررسی می کنند. آنها پروژه های حفاری را اجرا می کنند ، که به طور غیر رسمی به عنوان حفاری ها شناخته می شوند ، بقایای باستان شناسی را حفظ کرده و داده هایی را جمع آوری می کنند که شناخت آنها از گذشته را آگاه می کند.
ماهیت رشته باستان شناسی
باستان شناسی در گذشته چگونه بود؟
آنها مصنوعات موجود در زمین را مطالعه می کنند تا در مورد چگونگی زندگی مردم در گذشته بدانند. آنها زمین شناس نیستند (که سنگ ها و مواد معدنی را مطالعه می کنند) یا دیرینه شناسان (که دایناسورها را مطالعه می کنند) نیستند.
آنها انسان شناسانی هستند که اشیاء را مطالعه می کنند که توسط انسان مورد استفاده قرار گرفته یا تغییر یافته است. امروزه باستان شناسان برای یادگیری مهارت های هنری خود باید به دانشگاه بروند. در گذشته ، وقتی دوره های دانشگاهی باستان شناسی وجود نداشت ، آنها خودآموز بودند. رئیس جمهور توماس جفرسون یکی از مشهورترین باستان شناسان آمریکایی رئیس جمهور بود.
باستان شناسان به مطالعه اشیاء می پردازند.
توانایی های لازم برای رشته باستان شناسی
کار بر روی کاوش ها می تواند از نظر جسمی بسیار طاقت فرسا باشد. به همین دلیل شما باید از آمادگی کافی و همچنین صبر و شوق زیادی برخوردار باشید تا از پس مسئولیت های بربیایید. علاوه بر این موارد ، ویژگی های زیر برای باستان شناسان از نظر کارفرمایان ارزش زیادی دارد:
- توجه دقیق به جزئیات
- مهارت های ارتباطی کتبی
- مهارت های دقیق ضبط و گزارش دهی ، از جمله مهارت های نوشتاری ، نقاشی و عکاسی
- ذهن کنجکاوی
- امکان استخراج و تجزیه و تحلیل داده ها
- مهارتهای ارائه
- مهارت های خوب IT
- گواهینامه رانندگی
- مدیریت زمان خوب
- انعطاف پذیری از نظر مکان
- کار گروهی
معرفی دروس رشته باستان شناسی در مقطع کارشناسی
دروس پایه در مقطع کارشناسی
تاریخچه علم باستانشناسی، بررسی تمدن‌های باستانی از نظر قرآن کریم، جغرافیای تاریخی، اصول و مبانی انسان‌شناسی، اسطوره شناسی، تاریخ هنر از باستان تا آغاز اسلام، حفظ آثار باستانی، اصول و مبانی باستانشناسی.
دروس اصلی و تخصصی در مقطع کارشناسی
استخوان‌شناسی، باستانشناسی پیش از تاریخ ایران، ایران در آغاز شهرنشینی، باستانشناسی و هنر ایلام، باستانشناسی ایران در هزاره اول قبل از میلاد، باستانشناسی و هنر ماد و هخامنشی، باستانشناسی اشکانی، باستانشناسی ساسانی، باستان شناسی وهنر اسلامی، فلزکاری دوره اسلامی، باستانشناسی پیش از تاریخ بین‌النهرین، هنر و معماری بین‌النهرین در دوران تاریخی.
باستانشناسی مصر باستان، باستانشناسی و هنر آسیای صغیر، سکه شناسی، شناخت مهر و تابلت، تاریخ هنر نقاشی در ایران، هنر یونان و روم باستان، حفاظت اشیاء باستانی، باستانشناسی و هنر سرزمین‌های اسلامی، سیر تحول خطوط و خواندن کتیبه‌های اسلامی، کتاب آرایی، هنر خاور دور، هنر هند باستان، خواندن خطوط باستانی، تکنیک و هنر سفالگری، طراحی و ترسیم مدارک باستانی، روش کاوش، موزه داری، کاوش در محل، طبقه‌بندی سفال، بررسی آثار باستانی، خواندن متون باستانشناسی، باستانشناسی و هنر قلمرو غربی اسلامی.
معرفی گرایش رشته باستان شناسی در مقطع کارشناسی
مدت زمان تحصیل این رشته در مقطع کارشناسی 4 سال است و دارای گرایش خاصی نیست. دانشجویان علاقه مند به ادامه تحصیل دراین رشته می توانند در مقطع ارشد و دکترا نسبت به انتخاب رشته اقدام کنند.
گرایش های رشته باستان شناسی در مقطع کارشناسی ارشد
این رشته در مقطع کارشناسی ارشد داری 3 گرایش تمدن فرهنگ اسلامی ایران و سرزمین های دیگر، دوران تاریخی ایران، پیش از تاریخ ایران است.
وضعیت ادامه تحصیل در رشته باستان شناسی در مقاطع بالاتر
امکان ادامه تحصیل در این رشته تا مقطع دکترا در ایران وجود دارد.
بازار کار و آینده شغلی رشته باستان شناسی در ایران
این رشته تقریبا مشابه رشته های تاریخ و جغرافیا، مرمت و احیای بناهای تاریخی، مدیریت جهانگردی، موزه داری است. کشور ما با وجود داشتن بناهای تاریخی زیاد بازهم توریست های کمی دارد. ما در ایران بناهای تاریخی داریم که هنوز شناخته نشده اند و اگر دولت برنامه ای برای حفظ یا معرفی این آثار اجرا کند تعداد فارغ التحصیلان بیکار این رشته کم میشود و صنعت گردشگری را رونق می یابد. در صورت داشتن توریست بیشتر امید داریم آینده شغلی این رشته خوب باشد.
دانشجویان که قصد ادامه تحصیل در این رشته دارند، باید بدانند که با مدرک کارشناسی رشته باستان شناسی نسبت به سایر رشته ها مانند حقوق، روانشناسی، حسابداری و …، دارای موقعیت های شغلی محدود تری هستید و اگر به فکر شاغل شدن بلافاصله بعد از اتمام درس خود هستید، بهتر است این رشته را انتخاب نکنید.
دانشجویان این رشته می تواننند در سازمان میراٍ فرهنگی، وزارت ارشاد اسلامی، وزارت آموزش و پروش، سازمان ایرانگردی و جهانگردی، سازمان اوقاف، سازمان نقشه برداری های شهری مشغول به کار شوند.
بازارکار و آینده شغلی رشته باستان شناسی
باستان شناسان چه کار می کنند؟
باستان شناسان مکان های تاریخی و پیش از تاریخ و بقایای جسمی را برای درک پیوندهای انسان با گذشته و حفظ فرهنگ های گذشته مورد بررسی قرار می دهند.
باستان شناسان سرنخ هایی درباره گذشته پیدا می کنند. آنها از تکنیک های مختلف استخراج یا حفر استفاده می کنند. تجهیزاتی مانند ماله ، محورهای انتخابی و حتی بولدوزرها به باستان شناسان کمک می کند تا با هماهنگی و مشارکت در کارهای میدانی برای تلاش برای کشف مصنوعات مانند سفال ، ابزارهای باستانی ، دانه ها یا استخوان های حیوانات کمک کنند.
باستان شناسان همچنین مسئول حفظ آثار باستانی خود را بازیابی می کنند. این امر معمولاً شامل بازگرداندن موارد به آزمایشگاه جهت تمیز کردن ، ترمیم و تثبیت درست آنها می باشد. جمع آوری داده ها یکی دیگر از وظایف مهم باستان شناس است. باستان شناس قبل ، حین و بعد از حفر ، یادداشت ها ، تصاویر ، نمونه های خاک ، نقشه ها ، اندازه گیری ها و سایر اطلاعات مربوط به سایت باستان شناسی را ثبت می کند.
باستان شناسان نه تنها برای یافتن اطلاعات بلکه از آن برای آموزش استفاده می کنند. بسیاری از باستان شناسان استاد هستند و در نشر و تدریس نقش دارند.
وظایف باستان شناسان
- یافتن مکانهای مناسب حفاری از جمله بررسی های ژئوفیزیکی و عکسبرداری هوایی
- بررسی ، مستند سازی و حفظ آثار باستانی
- استفاده از برنامه های رایانه ای برای ضبط و تفسیر سایت ها و یافته ها و تولید شبیه سازی ها
- تولید، گردآوری و نگهداری سوابق نوشتاری ، عکاسی و ترسیم شده و بانک اطلاعاتی الکترونیکی
- نظارت و راهنمایی کارکنان
- جمع آوری ، تجزیه و تحلیل و تفسیر داده ها
- نوشتن گزارش ها ، مقالات و مقالات دیگر برای انتشار
- قدمت و تفسیر یافته‌ها
- مدل سازی ریاضی ، آماری و محاسباتی
- ارزیابی برنامه های برنامه ریزی برای توسعه دهندگان ساختمان
فرصت های شغلی رشته باستان شناسی
باستان شناسی یک رشته شغلی تخصصی با فرصت های شغلی بی شماری در صنایع مختلف است. باستان شناسان ممکن است برای آژانس های دولتی ایالتی و فدرال ، کالج ها و دانشگاه ها ، موزه ها و اماکن تاریخی و شرکت های مهندسی که بخش هایی به مدیریت تحقیقات فرهنگی دارند ، کار کنند. بسیاری از باستان شناسان حتی شرکت های خود را راه اندازی می کنند یا خودشان به عنوان مشاور فعالیت می کنند.
باستان شناسان با بررسی آثار باستانی ، از وسایل و ساختمانهای ماقبل تاریخ تا استخوانهای حیوانات و موجودات ریز و درشت ، تاریخ بشر را بررسی می کنند.
- مقامات محلی به دنبال مشاوره در مورد تأثیر باستان شناسی برنامه های کاربردی هستند
- سازمان های ملی مانند میراث انگلیسی ، اعتماد ملی ، اسکاتلند تاریخی و کادو (خدمات تاریخی محیط زیست مجلس ولز)
- موزه ها
- توسعه دهندگان و مشاوره های حرفه ای و تجاری
- مؤسسات آموزشی یا تحقیقاتی
- واحدهای میدانی باستان شناسی یا ارکان اعتماد ، که می توانند به دانشگاهها ، مقامات محلی یا سازمانهای تجاری متصل شوند
- جوامع و سازمان های باستان شناسی
درآمد و حقوق رشته باستان شناسی در ایران
کارشناسان باستان شناسی می توانند در بخش های دولتی یا خصوصی مشغول به کار شوند. کارشناسانی که در بخش های دولتی کار می کنند، حقوقی مطابق قانون کشوری دریافت م کنند و کارشناسان در بخش خصوصی با توجه به سابقه کاری، سمت، سطح تحصیلات، برای میزان دریافتی خود با کارفرما توافق می کنند.
دانشگاه های برتر رشته باستان شناسی در ایران
دانشگاه تهران و دانشگاه شهید بهشتی برترین دانشگاه ارائه دهنده رشته باستان شناسی در ایران است. این رشته در دانشگاه های دولتی روزانه، غیر انتفاعی، پردیس و آزاد پذیرش دارد. دیگر دانشگاه های ارائه دهنده این رشته عبارت اند از:
- دانشگاه مازندران – بابلسر (محل تحصیل دانشکده میراث فرهنگی وصنایع دستی وگردشگری نوشهر)
- دانشگاه کاشان
- دانشگاه نیشابور
- دانشگاه تربت حیدریه
- مجتمع آموزش عالی گناباد
- دانشگاه جیرفت
- دانشگاه سیستان و بلوچستان – زاهدان
- دانشگاه شهرکرد
- دانشگاه شهید چمران – اهواز (محل تحصیل دانشکده باستان شناسی شوش)
- دانشگاه لرستان – خرم آباد
- موسسه غیرانتفاعی معماری و هنر پارس – تهران
- موسسه غیرانتفاعی گلستان – گرگان
- موسسه غیرانتفاعی کمالالملک – نوشهر
- موسسه غیرانتفاعی دارالعلم – یزد
کارنامه قبولی رشته باستان شناسی 98 – 99 و حداقل درصد لازم برای دانشگاه سراسری
کارنامه قبولی رشته باستان شناسی-دانشگاه تهران
بازارکار و آینده شغلی رشته باستان شناسی در دنیا
میزان بازار کار برای فارغ التحصیلان این رشته بستگی به میراث فرهنگی آن کشور دارد. در کشور هند به دلیل وجود میراث فرهنگی غنی، میزان تقاضا برای بازار کار این افراد بیشتر است، اما موقعیت شغلی کم است و برای یافتن موقعیت شغلی رقابت شدید بین این افراد وجود دارد.
این افراد می توانند در موقعیت های شغلی باستان شناس، بازرس ساختمان، افسر حفاظت، مدیر میراث فرهنگی، متخصص اسناد، افسر آموزش موزه، مدرس مشغول به کار شوند. طبق پیش بینی های انجام شده میزان اشتغال باستان شناسان تا سال 2029 رشد 5 درصدی داشته، که این میزان رشد بسیار سریع تر از سایر مشاغل است.
درآمد و حقوق رشته باستان شناسی در دنیا
بیشتر این افراد بعد از مدرک لیسانس باید در سطح کارآموز مشغول به کار شوند. میزان حقوق این افراد با توجه به سابقه کاری متفاوت است. متوسط دستمزد سالانه برای باستان شناسان طبق دفتر کار آمریکا 79990 دلار است.
بهترین دانشگاه های رشته باستان شناسی در دنیا
- دانشگاه آکسفور
- دانشگاه کمبریج
- دانشگاه UCL
- دانشگاه دورهام
خیلی خوبه من کار تحقیقاتیمو ۲۰ شدم با تشکر از سایت خوبتون
سلام وقتتون بخیر
خیلی خوشحالم که برای شما مفید بوده
من تنکابن هستم می‌خوام باستانشناسی بخونم دانشگاه آزاد اینجا نداره…کی این رشته میاد تنکابن…و من الان چکار میتونم بکنم
سلام روزتون بخیر
اگر به این رشته علاقه دارید و شرایط لازم هم دارید، پیشنهاد می کنم دانشگاه های دیگر رو انتخاب کنید. همچنین سازمان سنجش نسبت بله ارائه رشته ها در دانشگاه شهر ها تصمیم می گیرد و این تصمیم شاید هر سال هم تغییر کند، این فکر درست نیست که صرفا منتظر ارائه این رشته دانشگاه مد نظر بمانید.
سلام وقت بخیر ، از کجا میتونیم جواز حفاری قانونی برایع دولت دریافت کنیم
سلام
اطلاعاتی در رابطه با این موضع نداریم.
سلام خسته نباشید من امسال تعیین رشته دارم
می خواستم بدونم میشه برای خودم کاوش و حفاری پژوهش کنم ممنون میشم زود تر جواب بدید
سلام و وقت بخیر
دانشگاه تهران تا چه رتبه‌ای پذیرش می‌کنه؟
سلام وقت شما هم بخیر
کارنامه های سال قبل این رشته برای دانشگاه تهران رو بررسی کنید.